De Langste
Door: Dirk Huizinga
Lemsteraken zijn er in verschillende maten. In 1912 bouwden de Gebroeders De Boer in Lemmer een visaakje van 8.25 meter, de LE 10. De meeste visaken van De Boer waren rond de 12 meter lang en een paar ruim 14 meter. De vissers gaven de voorkeur aan een vrij kleine aak die hanteerbaar was met een kleine bemanning. Bij de jachtbouw hadden de opdrachtgevers andere wensen. Bij de Gebroeders De Boer werd in 1907 het 'plezieraakje' Zeemeeuw gebouwd van 8.55 meter, de latere 'Orion'. In de jaren 1911 tot 1915 bouwden ze ook nog vier 'plezierjachten' van rond de 15 meter. In 1929 werd in Lemmer zelfs een 'Lemmerjacht' gebouwd van 17.50 meter, de Dolfijn. Dat waren toen geen Lemsteraken. Die naam bestond nog niet. Ook de aken voor de Lemster vissers werden niet zo genoemd. Dat waren eenvoudig 'visaken'.
De benaming 'Lemmeraak' of 'Lemsteraak' of 'Lemsteraakjacht' werd pas gemeengoed na 1957 door 'De Groene Draeck'. Door het jacht dat HKH prinses Beatrix aangeboden kreeg op haar 18e verjaardag. Dat zou een 'Lemsteraak' zijn. In werkelijkheid zijn die grote aakjachten helemaal geen familie van de visaken uit Lemmer, maar van de grote, staalijzeren boeierjachten zoals die honderd jaar geleden werden ontworpen door Hein Kersken en Douwe Zijlstra. Weliswaar gebruikten deze ontwerpers ook wel eens de naam 'Lemsteraakjacht', maar voor hun was dat niet een duidelijk omschreven type schip. In een terugblik in 1963 merkte Kersken op, dat de naam Lemmeraken voor deze schepen volgens hem een volstrekt onjuiste betiteling was. Dat gold dus ook voor 'De Groene Draeck' die in 1957 als 'Lemsteraak' van stapel was gelopen. Op dit moment is het grootste aakjacht 'De Groenevecht'.
Een jacht dat in het jaar 2000 werd ontworpen door Hoek Design Edam voor de vastgoedondernemer Van Zadelhoff. Dat jacht is met een lengte van 18.50 meter de andere aken de baas. Op de foto ligt het jacht in Drachten bij Jachthaven De Drait, precies tegenover de plek waar mijn Staverse jol ligt. Het is een fraai schip, voorzien van alle comfort en in niets vergelijkbaar met een simpele visaak uit Lemmer. Die werkschepen zijn echter juist in hun stoere eenvoud mooi. Ze zijn vooral anders, wellicht onvergelijkbaar, maar niet minder mooi.
Reactie plaatsen
Reacties