Het muziekkorps 'Advendo'
De oprichting van 'de muziek' in Echtenerbrug had een financieel-economische reden. Dat klinkt misschien wat kil en zakelijk, maar toch is het zo. We zullen het uit de doeken doen. In de zomer van 1919 vond er een schoolfeest in onze dorpen plaats, waarbij het muziekkorps uit Woudsend zijn medewerking verleende. Voor dat optreden moest die vereniging het niet geringe bedrag van f 100,- hebben. Daar kwamen de vrije consumpties voor de leden nog overheen. Dat zette een aantal dorpsgenoten aan het denken en wellicht ook aan het rekenen en men vatte het plan op, om zelf een korps op te richten.
Jan H. Slump, de latere burgemeester van Lemsterland, nam het initiatief en met nog enige personen werd er een collecte gehouden, die het bedrag van f 600,- opbracht. Er konden instrumenten worden aangeschaft en de leiding kwam in handen van J.E.G. Dijkstra, onderwijzer aan de Chr. school alhier. Dat was een korte toelichting bij de 'geboorte' van Advendo. Dat de f 100,- voor 'Woudsend' veel te hoog was, bleek wel uit het feit, dat Advendo op 12 september 1936 voor twee optredens in Lemmer vanwege de viering van de verloving van prinses Juliana en Prins Bernhard het bedrag van f 15,- ontving. Daar waren dan drie rijksdaalders voor gemaakte onkosten bij inbegrepen.
We maken een stapje naar 1924, want op 17 juli van dat jaar kwam Advendo in het bezit van het vaandel. Het werd door Albert Koopman uitgereikt aan Jan H. Slump, één van de oprichters. Na de uitreiking is het onder grote publieke belangstelling in optocht door onze dorpen gedragen. Daarna werden op het plein van de Chr. school nog een aantal nummers ten gehouden. In de zomer van 1926 had de muziek aan een tweedaags concours meegedaan. De resultaten waren nog niet echt goed te noemen, maar mocht dat na slechts 6 jaar worden verwacht? In het latere bestaan van Advendo was dat heel wat anders. In de medaillekast prijken een groot aantal prijzen, waaronder veel eerste, die door de jaren heen zijn gewonnen.
De activiteiten van Advendo beperkten zich niet alleen tot musiceren. Wijd en zijd bekend waren de opvoeringen van spektakelstukken als bijv. "Beleg en Ontzet van Leiden" op Koninginnedag 31 augustus 1928. Ook hier weer de grote regisseur achter dit alles, meester Dijkstra. Het speelde zich in de open lucht af achter de 'wite (witte?) garage' aan de Duimstraat, waar Pier A. Slump en Atse, zijn zoon, nu hun riethandel hebben. De feesten bestonden overdag uit o.a. een optocht en 's avonds kwam eerst Burgemeester Pollema aan het woord, die een uiteenzetting gaf over deze historische gebeurtenis. Daarna dus de opvoering en na afloop werd er nog een vuurwerk ontstoken. Dit betekende een topdag in het bestaan van Advendo
We tonen hier een paar foto's met daarop boven de Chr. school met een aantal feestvierende en op de onderste de groep medewerkers aan het openluchtspel. De kostuums, wapens, het bootje en de poort waren uiteraard zelf vervaardigd.
De optocht in 1928. Hier een foto van o.a. Advendo met hun nieuwe vaandel, staande op een kleine vrachtauto. Ook nog te zien is een van de versierde wagens. Op de voorgrond een paar muzikanten met maskers op. Daar tussenin mijn vader, Hendrik Schippers, die waarschijnlijk het vrachtautootje heeft bestuurd. Ook op de voorgrond, rechts achter de verpleegstertjes, meester Dijkstra. De foto is genomen op de tegenwoordige Hoofdweg met op de achtergrond de boerderij van de fam. Pen, later de fam. Van der Meulen.
Nu we toch met het jaar 1928 bezig zijn, tonen we hier de inkomsten van dat 'dienstjaar'. Het batig saldo van dit jaar was zo te zien te danken aan de verkoop van 2 fluiten.
Het jonge gezin Dijkstra, Catharina Dijkstra-Kroes en Jan E.G. Dijkstra.
Het ging financieel minder goed met de muziek. Maar we hebben het hier natuurlijk over de crisisjaren en die zullen vermoedelijk ook wel invloed hebben gehad op het verenigingsleven.
Het jaar daarop, 1929, moest er geld worden geleend. De secretaris in die jaren, Jan Haaijes (de Jong), was de geldschieter en hij verschafte f 700,-. We geven u hier de voorwaarden daarvan. De lening was echter niet toereikend want er werd in dat jaar voor de som van f 1195,10 instrumenten aangekocht.
Op 3 september 1931 werd er in onze dorpen een concours gehouden. Het werd in de dag- en weekbladen op grootse wijze aangekondigd. Er werden 21 korpsen verwacht, met totaal 500 muzikanten. Je kunt je gemakkelijk voorstellen dat zulke concoursen hoogtepunten in de historie van Advendo waren. Het voert te ver om alle afdelingen met de daarbij behorende prijswinnaars te noemen. Er werd 's avonds een ere-wedstrijd gehouden, waar het korps uit St. Johannesga met het hoogste aantal punten uit de bus kwam. Onze eigen muziek Advendo speelde, in overeenstemming met de tradities, buiten mededinging mee. Wat later op de avond werd er een openluchtvoorstelling gehouden, die betrekking had op de Vaderlandse geschiedenis.
Om eens een indruk te geven van de drukte die zo'n concours met zich meebracht, tonen we hier een foto, met daarop in optocht o.a. een vijftal vaandels van korpsen in de Duimstraat. Het korps vooraan is Advendo. De jongeman op de voorgrond Hans Bloem. Ook Martha, zijn zuster, staat vooraan evenals pliesie Strampel. Bij Hans zijn nog de gevolgen te zien van het ernstige ongeluk dat hij op dinsdagochtend 4 mei 1928 had gehad. De foto is op 3 september 1931 gemaakt. Verder herkennen we nog o.a. Kerst Poorte, lelie Bron, Harm en Tine Slump, Atse Slump, Froukje Wever, Volken Heerema en Wietse de Boer.
Een foto uit deze jaren, waarschijnlijk 1932. De namen van de muzikanten v.l.n.r. staande op de achterste rij: Klaas H. Luik, Klaas Jansma, Douwe Akkerman. Egbert (Ep) van Heerde (de vaandeldrager), rechts van het vaandel Jan Heida. 2e rij: Wieger Dam, Albert Koehoorn, Wietse de Boer, Wiebren Pen, Volken Heerema, Minne Fokkema, Bart Otten, Gauke Slump, Feike Bruin, Lute Bos, Siebolt Kerkstra en Piet Strampel. 3e rij: Kerst Poorte, Hendrik Span, Jan Haaijes de Jong, Jan E.G. Dijkstra (dirigent, voorzitter en leider), Wietse Poepjes, Harm Strampel en Koop Schippers. Voorste rij: Jaap Slump, Jelle Bron en Gradus J. Strampel. Jan van Jaap Slump, winkelier in de Duimstraat te Echtenerbrug, gaf ons de namen van de mensen.
In 1933 was er weer een groot concours in Echtenerbrug. Op 6 september om precies te zijn. Hier streden 19 korpsen om de prijzen. Advendo won in de eerste afdeling de eerste prijs maar buiten mededinging natuurlijk. We plaatsen het krantenverslag van de gehele dag, om te proberen de sfeer en de gang van zaken van zo'n dag enigszins aan te geven.
Een foto uit dezelfde jaren van enige muzikanten op een vrachtauto met enige familieleden. De vrachtauto was van Jan Wassenaar. De vrouw links is Sije Schippers-Kerkstra, op het dak Obbe of Ferdinand van der Weide. De jongen is onbekend, Albert Koehoorn, Koop Schippers, Jan H. de Jong, Janke Schippers, 2 onbekenden, Bart Otten, onbekend, Wietse Poepjes, onbekend, Hendrik Span, met de hoorn is Jelle Bron en Feike Bruin.
Ook in 1936 werd er een groot openluchtspel opgevoerd. Dat zou eerst op 8 september, maar vanwege het slechte weer werd het 2 dagen uitgesteld. Het stuk handelde over geschiedenis van Jozef en was geschreven door meester Dijkstra, die uiteraard ook de regie had. Op 30 augustus 1937 werd het 'Beleg en Ontzet van Leiden' nog een keer herhaald en ook dit stuk was door meester Dijkstra geschreven.
De muziekvereniging was trouwens wel vaker te vinden voor wat buitensporige aktiviteiten. Zo vond er op 23 januari 1937 een pijprook-wedstrijd plaats die door Niemeyer's tabaksfabriek uit Groningen was georganiseerd. Het werd een gezellige avond en na slechts een half uur gaven de eerste rokers de pijp al aan Maarten. De beide winnaars, Hendrik Span en Koop Schippers, slaagden erin om de pijp anderhalf uur aan te houden. Zij gingen dan ook met de eerste en tweede prijs strijken, die bestond, hoe zou het ook anders kunnen, uit een tabakspot en een tabakspijp. Op 31 januari 1938 werd er 's avonds n.a.v. de geboorte van toen prinses Beatrix een fakkeloptocht gehouden. Dat werd bepaald geen succes, want de fakkels gingen veel te gauw uit en daar stond men dan in het donker. Er zat voor de muziek niet veel anders op dan een gaslantaarn op te steken en daar dan maar verder te spelen.
Dan breekt in de meidagen 1940 de oorlog uit. Dat betekende een flinke aanslag op het aantal muzikanten. Het korps werd bijna gehalveerd maar, zoals Jan Heida, de secretaris in die jaren, schreef: "Gode zij dank mochten ze allen tot de hunnen terugkeren zonder nadeelige gevolgen te hebben ontvangen." Maar de oorlog had toch tot gevolg, dat er een aantal festivals werd afgezegd. Ook de repetities kwamen stil te liggen. Pas in de loop van 1941 kwam Advendo weer wat meer aan de normale activiteiten toe, maar er werden slechts twee uitvoeringen gegeven. Een verlies voor de vereniging betekende het overlijden van het erelid Ep van Heerde in het laatst van oktober 1941.
Een foto van het complete korps ten tijde van de pijprokerij en de mislukte fakkeloptocht. De foto is op 6 september 1938 gemaakt. De personen zijn, v.l.n.r., bij het vaandel: Wietse van Jelte Koopman en Ep van Heerde. Achterste rij: Roek Bok, Jelle Bron, Wiebren Pen, Roel Kingma, Bart Otten, Jaap J. Strampel, Jan Bron, Albert Koehoorn, Gauke K. Slump, Feike Bruin, Volken Heerema, Roel L. de Jong, Kerst Poorte, Ernst Luik, Klaas F Luik, Klaas H. Luik, Siebolt Kerkstra, Jaap Slump, Wietse de Boer, Gradus J. Strampel. Middelste rij: Wietse Poepjes, Hendrik Span, Koop Schippers, Jan E.G. Dijkstra (dirigent), Jan Heida en Johannes Otten. Zittend: Freerk H. Luik, Jaring Krekt en Thijs F. Heerema.
In 1942 verschenen op alle openbare gebouwen de bekende bordjes 'Verboden voor Joden' en dat was voor het toenmalig schoolbestuur aanleiding om het schoollokaal voor de repetities niet meer beschikbaar te stellen. In de smederij van Albert Koehoorn werden de repetities voortgezet. Dat duurde tot april 1943 toen er, vanwege de meldingsplicht bij de bezetter, veel leden van de muziek onderdoken.
De repetities werden stopgezet. Pas op 17 april 1945, toen onze gemeenten waren bevrijd, werden de instrumenten weer voor de dag gehaald en werd er op de avond van die dag een bescheiden rondgang door het dorp gedaan. Het spelen was nog geen succes, maar "hoe machtig klonk het, volgens de secretaris Jan Heida, toen op de hoek het Wilhelmus werd gespeeld en uit honderden kelen werd meegezongen."
Advendo pakte de draad weer op en bij verschillende feestelijkheden trad men op. Op verzoek van de pas weer opgerichte Oranjevereniging werd de muziek uitgenodigd, om tijdens de grote bevrijdingsfeesten, die op 30 en 31 augustus 1945 zouden worden gehouden, de feesten op te luisteren met optredens.
Hier de aankondiging in de kranten van de feesten in onze dorpen. Ook ons buurdorp Bantega, Echtenerpolder in die jaren, liet zich niet onbetuigd.
We maken een sprongetje naar 1947. Men had het plan opgevat, om een muziektent te realiseren en er werden diverse acties georganiseerd, om de benodigde gelden daarvoor beschikbaar te krijgen. Daar slaagde men goed in, maar met name door 'materiaalschaarste' ging de bouw voorlopig nog niet door.
De beginjaren' 50 kenmerkten zich door een aantal tegenslagen. Enige trouwe leden bedankten, repetities werden niet meer trouw bezocht, pogingen om oud-leden weer te herwinnen mislukten, wegens vertrek bedankten er nog enige leden, Wiepke Dijkstra werd voor mil. dienstplicht opgeroepen en zijn vader meester Dijkstra, was wegens langdurige ziekte verhinderd leiding te geven. Daar stond tegenover, dat Jaap Slump en Koop Schippers, na een meningsverschil, en Gelt Dam, Bart Otten en Kerst Poorte weer tot de muziek toetraden. Tijdens het concours in 1948 te Wolvega werd door Advendo een topprestatie geleverd. In de afd. Uitmuntendheid werd een eerste prijs met lof van de jury behaald. En dan te bedenken, dat alle top orkesten uit Friesland aanwezig waren. We geven de namen.
Achter v.l.n.r.: Wiepke Dijkstra, Bertus Huizinga, Thijs Heerema, Wiebren Pen, Gerardus Strampel, Minne Kingma, Jacob Strampel. Tweede rij: Harm Otten, Feike Bruin, Ernst Luik, Roelof Kingma, Volken Heerema, Freerk Luik, Bart Otten. Derde rij: Johannes Otten, Albert Koehoorn, Jaap Slump, Koop Schippers, de leider en dirigent J.E.G. Dijkstra, Klaas F. Luik, Siebolt Kerkstra en Jelle Bron die ons de foto afstond. Onder: Japkje Heerema en Jacob Slump.
Maar het bleven donkere jaren voor Advendo. In augustus 1952 werd in de Leeuw. Courant door een kaatsvereniging uit Dokkum een zo goed als nieuwe muziektent aangeboden. Na bezichtiging werd de tent aangekocht en bouwbedrijf Wiarda maakte de onderbouw. De locatie was naast het schoolplein van de Chr. school aan de Duimstraat. Het bouwterrein werd opgehoogd met zaagsel van meubelfabriek Schuitmaker en de muziektent kon worden geplaatst.
In de winter 1952-1953 werd met vereende krachten het karwei geklaard en het benodigde verfwerk gedaan en enige beplanting aangelegd. En op 30 april 1953 was de dag van ingebruikname. Een schoolplein vol publiek en diverse sprekers en de laatste symbolische belemmering tot de tent, een lint, werd door burgemeester Krijger doorgeknipt en toen kon Advendo voor de eerste maal de tent betreden. Er werd met de zustervereniging de zang 'Looft den Heer' een openingsconcours gegeven. In datzelfde jaar vertoonde de vereniging nog een organisatorisch hoogstandje, want op 28 juli trad hier de Amsterdamse Politiekapel op. Een landelijk begrip in die jaren. Verder namen er aan hetzelfde festival nog een tiental verenigingen deel. Dat gebeurde op het feestterrein gelegen tussen de Duimstraat en de huidige Zuster Jacobsstraat.
Het is altijd boeiend om je te verdiepen in de historie van verenigingen. In sommige verslagen zijn opmerkingen soms zo aan de betreffende vereniging gerelateerd, dat ze allen in dat verband gelezen dienen te worden. Toch komen ze wel eens wat anders over dan ze bedoeld zijn. We pikken er één uit van het jaar 1959, maar er zijn meer: "Napoleon was geen gemakkelijk nummer." Daar is bijna geheel Europa begin vorige eeuw dan ook wel achtergekomen. Natuurlijk doelde de toenmalige secretaris Feike Bruin, toch een vredelievend mens, niet op militaire activiteiten maar op een muziekstuk, dat was gespeeld op het concours te Burgum.
Het toekennen van de gouden medaille in de Orde van Oranje Nassau aan de dirigent is in het gedeelte over de zang 'Looft den Heer' al behandeld. Dat geldt ook voor de ziekte van Dijkstra. In dit verband merken we hierbij op, dat Jaap Slump, al vele jaren een van de poten onder de Advendostoel, de leiding op zich had genomen.
Oud-plaats genoot Jelle Bron, heel veel jaren lang een trouw lid van de muziek, heeft een groot gedicht geschreven n.a.v. de nieuwe uniformen. Met dank aan hem drukken we de tekst hier af.
Omdat de oude Chr. school door een nieuwe was vervangen hield men de repetities een poos in de fabriek van de fa. Schuitemaker. Men besloot de kerkenraad van de Geref. kerk te benaderen voor gebruik van dat bijgebouw, omdat het dorpshuis nog niet klaar was. In ditzelfde jaar, 1967, vertrok de voorzitter Siebolt Kerkstra naar Wolvega. Jan Oenema van Vierhuis werd de nieuwe voorzitter. Ook werden begin van dat jaar de uniformen gekocht en op 24 mei reisde Advendo voor het eerst in uniform af naar een concours in de Prinsentuin te Leeuwarden. In 1968 kwam er een samenwerkingsverband tot stand met de buurvereniging uit Munnikeburen. In dat jaar werden de repetities verplaatst naar het nieuwe dorpshuis.
Even eerder viel de naam Napoleon; de volgende oprisping van de secretaris willen we u zeker niet onthouden: op optimistische wijze schrijvend over de goede bezetting van de kleine trom door Willem Mossel, vervolgt hij zijn positieve beoordeling over meester Zijlstra voor de 1e bugel. Wij citeren: Het laat zich aanzien, dat laatstgenoemde een goed gebit heeft en een evenredig zenuwgestel. Terecht kan dan ook gezegd worden: Zie hier een schoolmeester in welke geen bedrog is! De eerste medische opmerking kunnen we waarderen maar de 2e is o.i. toch wel op het randje.
In 1977 werd J. Oenema als voorzitter opgevolgd door J. Hoekstra. Toch werd J. Oenema in 1979 al weer tot voorzitter benoemd. In dat jaar bedankte Harm Otten als penningmeester. Meer dan 20 jaar had hij in die functie de muziek gediend. In 1980 stelde ook secretaris Feike Bruin zijn zetel beschikbaar. Hij had een nog langere staat van dienst, nl. vanaf 1952. In zijn plaats werd Antsje Pen benoemd en Willem Mossel werd de nieuwe beheerder van de financiën. In 1980 werd dhr. Hein de Jong als voorzitter benoemd en tot op heden is hij dat nog steeds.
Met het noemen van deze bestuurswisselingen willen we het, wat deze bijna tachtigjarige vereniging betreft, hierbij laten.
Reactie plaatsen
Reacties