Foto van Jan Wouter Jellema: DDeze foto is genomen op de Kortestreek in Lemmer, ter hoogte van de muziektent, tijdens de onafhankelijkheidsfeesten in Lemmer op 27 augustus 1913. De tekst op de achterzijde van de kaart is afkomstig van de afzender, die het evenement persoonlijk heeft bijgewoond en zijn enthousiasme hierover tot uitdrukking bracht.

De panden op de achtergrond zijn als volgt te onderscheiden: links bevindt zich het pand van Bakkerij Jan Knol, met daarnaast twee panden in eigendom van Van Putten. Aan de zijde van de steeg werd op een later moment een grote schuifdeur geïnstalleerd, waarachter de brandweerauto gestationeerd stond. Het middelste pand huisvestte destijds de Kachelmakerij, terwijl in het meest rechtse pand de Hoefsmederij was gevestigd.

Om 9.00 uur in de ochtend vond een optocht plaats, begeleid door schoolkinderen en muzikale ondersteuning. Aansluitend hield de heer A. Brouwer, voorzitter van de feestcommissie, een toespraak. Het avondprogramma werd afgesloten met een vuurwerkshow en een feest dat tot in de nachtelijke uren duurde.

Foto van Jan Wouter Jellema

Volgens de verhalen van Oud-Lemsters, is dit mijn vader (Sake Visser) verkleed op de fiets.

Nederlands Hervormde Kerk Lemmer. Een bijzonder kenmerk van deze locatie is ongetwijfeld de helft van de tweelinghuisjes die vroeger vóór de kerk stonden. Destijds werd er een intensieve discussie gevoerd over het behoud van deze historische panden. Er was aanzienlijke belangstelling van liefhebbers om de huisjes aan te schaffen en te restaureren. Echter, ondanks deze inspanningen, werd besloten dat de huisjes moesten verdwijnen, ongeacht de kosten.

Het verkeer behoefde meer ruimte. Aan de invoering van eenrichtingsverkeer was destijds niet gedacht. Indien dit wel overwogen was, had sloop mogelijk voorkomen kunnen worden. Het deel dat hier zichtbaar is, werd op dat moment vermoedelijk gebruikt door Rijwielhuis Dijken. Daarvoor was het pand jarenlang in gebruik bij de schildersfamilie Van Slageren. In de andere helft van het gebouw woonde de familie Poppe, die eveneens actief was in het schildersvak. Iets verder naar rechts is het transformatorhuisje van de Provinciale Electriciteitsmaatschappij (PEB) te zien.

-1972: Het slopersbedrijf Fa. de Vries en Steeginga uit Oosterzee is begonnen met de sloop van de twee panden aan de Kortestreek 1 en 2, bekend als de Tweelinghuisjes. Inmiddels heeft het Provinciaal Elektriciteitsbedrijf (P.E.B.) de elektriciteitskabels naar beide woningen verwijderd. Naar verwachting zal het slopersbedrijf binnen ongeveer een maand de volledige sloop hebben afgerond. Aansluitend zullen de gemeentelijke plantsoenendienst en stratenmakers starten met de aanleg van trottoirs en groenvoorzieningen. Op deze manier kan vóór de start van het toeristenseizoen de locatie van de sloop worden voorzien van een verzorgde en representatieve uitstraling.

-Herinnering-

Het verleden is geen -heden
Noch hetgeen het nu zal zijn
't is een denken aan het oude
Dat vergaan is en dat doet pijn.

Wij behoren straks tot het verleden
En zullen dan tot puin vergaan
Mensen uit het heden
Deden dit ons beide aan

Langs ons stroomde eens het water
Van een mooie oude gracht.
Wij vertellen dit voor later
Als u nog eens denkt aan die pracht

Ook een brug was hier eens
en in het avondrood
brachten paard en wagen mensen
naar de Lemsterboot.

Vissersboten rijk beladen voeren met
ansjovis buit
Zo was dat in 't verleden,
maar die tijd is nu uit.

Ook kinderen speelden langs ons heen
hun spel met hoepels en knikkers
och u weet dat wel
En de oude klokkentoren, riep keer
op keer" Hebben jullie wel tijd voor
God de Heer".

Toeristen uit vreemde landen
Kiekten ons in alle standen
Veel geslachten hebben wij zien gaan
en komen.

Maar wat zullen wij langer dromen
U weet immers het raadsbesluit
En de hoop die nog brandde, bliezen
zij voor immer uit.

Er blijft tot slot nog één ding
Wij blijven "een herinnering"

"De Tweeling"

Destijds is er een aanzienlijke inspanning geleverd om deze woningen, de karakteristieke tweelinghuisjes naast de kerk, te behouden. Helaas bleek deze inspanning tevergeefs; de beslissing om de panden te slopen was onvermijdelijk en definitief. Het is spijtig dat dergelijke keuzes onomkeerbaar zijn. Op het moment waarop deze foto werd genomen, was rijwielhandel Dijken gevestigd in de rechterwoning, terwijl het schildersbedrijf van Poppe in het linkerpand zijn activiteiten verrichtte.

Op de hoek van de Gedempte Gracht en Oudesluis staat het recent opgerichte pand van Noppert. Grote letters op de gevel markeren duidelijk de specialisaties in kinderwagens en meubelen. Het voormalige woonhuis van Steven Bosma, dat later dienstdeed als vishandel en vervolgens bekendstond als de Bierstube, is nog net zichtbaar. Vanaf de positie tussen de Tweelingen en de gebouwen aan de Kortestreek biedt zich een prachtig uitzicht op de historische toren. Het is echter opvallend dat een sloop van omliggende bebouwing niet noodzakelijk was geweest om dit beeld volledig tot zijn recht te laten komen.

Op de Kortestreek bevinden zich diverse panden met uiteenlopende functies. Zo zien wij, van de eerste twee huizen, enkel het zonnescherm van de groentehandel Lemstra, gevolgd door de Lemster Boekhandel. Verder zijn hier gevestigd de kapperszaak Van der Horst, de kruidenierswinkel van Johs. Zwart en het markante gebouw van het Waterschap Zeven Grietenijen en Stad Slooten. Meer op de voorgrond bevinden zich de Jamin winkel, voorheen beheerd door Anna Bosma, en de gerenommeerde juwelierszaak van Gorter.

1948 - Uitbreiding en modernisering van ondernemingen te Lemmer: Aan de Kortestreek heeft de heer G. v. d. Gaast zijn pand volledig ingericht als een gespecialiseerde winkel. Hierdoor biedt hij nu op overzichtelijke wijze een breed assortiment aan producten en diensten op het gebied van elektriciteit, waterleidingen en aanverwante zaken. Daarnaast heeft de slagerij van de heer Sonsma een volledig vernieuwde en modern vormgegeven voorgevel gekregen, die aansluit bij de eigentijdse architectuur.

De heer T. Gorter zal het voormalige arbeidsbureau transformeren tot een geheel nieuwe onderneming in goud- en zilverwerk, welke op 18 december officieel haar deuren zal openen. Tevens is de fruitzaak van de heer W. Lemstra uitgebreid met een aanzienlijke vergroting van vijftig procent.

De Lemster Boekhandel, boekbinderij en boekdrukkerij van de heer W.A.F. Koopman. Ten tijde van het maken van deze foto was de Gedempte Gracht nog in gebruik als de Lemster Rien. Aan de rechterzijde is de leuning van de brug zichtbaar.

Zie ook: Thomas Berends Tijsseling

Afdruk van Harald Hadders: Kortestreek 5 (Nu Focus) Tijdens de verbouwingswerkzaamheden hebben wij op de balken de onderstaande teksten aangetroffen, daterend uit de jaren 1887 en 1956.

• Henk En Esther Haveman: Jaap Zwart. Ome Jaap en tante Geartsje, seine wy , wennen der boppe. Hans Zwart, stie juster noch moai yn de Ljouwerter. Ien fan de bûtengewoane Lemster sportminsken. De Hoeden en Petten, en Dameskorsetten, haw ik net meimakke. Kapper Fan der Horst. Wy seagen wol interlands by hun boppe. Se hiene al gau tillefyzje.
• Nelleke Koehoorn: A&O..mijn werk plekje.12,5 jaar met plezier gewerkt. Fam. Hendrikse was zeer begaan met hun personeel, we waren 1 grote fam.

Op de voorgrond bevindt zich de muziektent, nog op haar oorspronkelijke locatie. Op de hoeken van de tent zijn schoolkinderen te zien. In het Dok liggen twee turfschepen, vermoedelijk afkomstig van de gebroeders Booi, die turf in Lemmer verhandelden. Op de achtergrond zijn diverse markante gebouwen zichtbaar, waaronder de openbare school, een kachelmakerij, de smederij, en de voormalige woning van Van Putten. Daarnaast bevinden zich daar de bakkerij van Jan Knol (die later werd overgenomen door Wieger de Bruin en Anton Kroes, en op een later moment het woonhuis werd van Henk Kroes) en het notarishuis, destijds bewoond door notaris Elzer. Hendrik Ponne, schildert de muziektent.

In de directe nabijheid van de muziektent verwierf de voormalig inwoner van Lemmer en columnist, Evert de Vries, in het jaar 1903 een vaste standplaats voor de verkoop van vis. In de avonduren werd in de school, destijds de visserij- en avondschool, onderwijs aangeboden aan jongens die zich na hun werkzaamheden verder wilden ontwikkelen.

Op een avond hoorde Evert een plons en hulpgeroep. Eén van de leerlingen was uit 't licht van de school de donkere straat opgelopen en pardoes te water gevallen. Toen Evert hem op het droge trok, was het Peke Bangma, uit Oosterzee. Jaren later werd Evert op dezelfde plaats met de bakfiets met ijs te water gereden.

De Krant.

Vrijdagavond tijdens de openluchtmeeting van de afd. van de Partij van de Arbeid had de ijscoventer E. de Vries in de onmiddellijke nabijheid van de plaats van samenkomst post gevat om liefhebbers van een koud hapje te kunnen bedienen. Juist nadat de tweede spreker aan het woord was gekomen passeerde langs de Kortestreek, een jeep die even de kar van de Vries raakte, waardoor het vehikel begon te rijden en bij de wal neer in het Dok tuimelde. Ook de Vries, die achter de kar stond moest zich een onvrijwillig bad laten welgevallen en ging eveneens kopje onder.

Hulpvaardige omstanders trokken hem spoedig op het droge en haalden ook de ijscokar weer op de begane grond. De inhoud was echter geheel verloren en ook een hoeveelheid kleingeld, dat als wisselgeld op een deksel lag. Voor de Vries nog al een belangrijke schadepost. De chauffeur werd door de politie aangehouden, die de toezegging heeft gedaan de geleden schade te vergoeden.

Verhaal van Evert de Vries:

Ien kear doe wie der flak nei de bifrijing in meeting by de ãld iepenbiere skoalle hjir op 'e Lemmer, dêr wie een soad folk. Ik hie by it suteljen noch een pear staven iis oerhâlden, dat ik tochte: Lit ik it dêr kwyrwurde. Oars moat ik dy pear staven wer tusken it iis lizze, dat wie eins tofolle gedonder. Nou, ik stie dêr mei de karre, en ik fotkocht ek wol in bytsje, al gong it net sa hurd. Mar der ried hytyd mar in auto om, dat fortrouwde it net. En doe ynienen kaem du auto der wer oan riden. Ik gong al in bytsje by de karre wei, mar dy fint ried der sa tsjin oan. It gong sa hurd, dat ik waers ek skept, en ik foel sa yn't wetter. It wie doe kâld, dat wit ik nou noch wol. Dat ik wie der sa hurd út, dat myn petnet iens wiet wurden wie. Dy fint, dy't my der ynried, wie een âld- NSB'er. Hy wie op dy meeting tsjin, mar hy hat letter fiifentweintig goune as skeaforgoeding bitelje moatten