Eintsje van de Daam en Pier Lemmer |1|

|    1   |    2   |    3   |

  • Leeuwke Bootsma: Het havenlicht van de Oosthavendam op de achtergrond.

Een historische foto, genomen aan het einde van de Dam tijdens het hardzeilen tijdens de Lemster kermis. De man links vooraan met sigaar is de heer Ferdinand de Vries. Daarnaast staan de heren Kerst Hoftijzer, Schelte Rottiné, een onbekend persoon en Marten Visser. Links bovenaan, herkenbaar aan de postpet, staat de heer Drost. Hij was postbode en tevens fietsenmaker, maar vervulde daarnaast een belangrijke rol als krachtpatser binnen de Kaatsvereniging 'Súdwál'. Rechtsboven op de foto is een schipper te zien, die destijds met een vracht turf in het Dok lag, herkenbaar aan zijn pijp.

In april 2017 zorgde een besluit van het college van de gemeente De Fryske Marren voor opschudding in Lemmer: Het college kondigde aan het kenmerkende huisje, gelegen op het havenhoofd van Lemmer en bekend als Ut Eintsje fan 'e Daam, te willen verwijderen en te vervangen door een lichtmast met zitbank.

Er waren veel reacties, en een petitie werd gestart. Op 15 april 2017 vond er een protest plaats bij "Ut eintsje fan 'e daam", waar toespraken werden gehouden door Wietze de Haan en wethouder Van der Pal van de gemeente De Fryske Marren. Daarnaast werd het protest muzikaal ondersteund met het protestlied van het Lemster Shantykoor. Een groot aantal inwoners van Lemmer was aanwezig, samen met diverse aken en boten. Het was een indrukwekkende gebeurtenis.

Wethouder Van der Pal heeft toegezegd zich in te zullen zetten voor het behoud van het gebouw en voor de verdere renovatie van "Ut eintsje fan e daam".

Ut wetter slagt tsjin stien en pealen
De kjelt docht sear tot op'e huud
En wyn die kâlder is dan'k togt hie
Makket net un noflike luud

Toch wol ik op dit plakje bliuwe
Ut plakje wer de leafde wie
Wer jonkjes mei de famkes buoten
Un frommes soms te wachtsjen stie

Dot plak dot is nog steeds ut Eintsje
Hjir komt men faaks de Lemmer yn
Ut beaken skynt nog op ut hokje
Fynt men sa de lemmer blyn

De leite socht, makket de wyn
Ta plak fan hoedjen op'e daam
K'sjoch ut ferliene no wer foar my
Hjir wie uus heit do my de faam

"As tiiden tiiden hebbe"
Tink don un de skiedenis
Wont wat fuort is, is ferlern no
Pos don fielst echt wol ut gemis.

Wietze de Haan

Film is van: Janny Bergh.

Westhavendam schepen in het ijs

Lemmer biedt diverse locaties die uitermate geschikt zijn voor een aangename besteding van de zondagen. Zo werd er in het verleden al regelmatig gewandeld naar 'it Eintsje fan 'e dam'.

Het Eintsje van de Daam, met de vuurtoren, is een historisch kenmerkend element. De oorspronkelijke bol die de vuurtoren sierde, is bewaard gebleven en kan bezichtigd worden in de Oudheidkamer van Lemmer.

Lemmer, zoals waargenomen vanaf de vuurtoren, kenmerkt zich door zijn uitgesproken landelijke karakter. Opgemerkt dient te worden dat het centrum van Lemmer tegenwoordig niet langer omgeven is door water, maar door industrieterreinen en jachthavens. De gepresenteerde foto dateert uit 1920 en toont links van de havendam de voormalige Zuiderzee.

Op de achterzijde van deze kaart staat de vermelding "Lemmer, panorama". De kaart draagt een poststempel uit 1940, een periode waarin de PTT kaarten voor slechts 2 cent transporteerde van Lemmer naar Beverwijk. De foto is genomen vóór de inpoldering, waarbij de havenwerken nog in ongeschonden staat te zien zijn. Op de voorgrond bevinden zich de Westdam met de remmingwerken, samen met enkele schepen. De zomerse kleding van het meisje dat zich op de dam bevindt, duidt op een warme periode. Dit wordt verder bevestigd door de aanwezigheid van diverse personen op het kleine strand in de zogenaamde "stjonkhoeke".

Achter de Oostdam bevindt zich destijds eveneens een waterrijk gebied. Dit betreft ongeveer de locatie waar tegenwoordig de opslagterreinen van Van der Wal zijn gesitueerd. Op de achtergrond is een breed overzicht van Lemmer zichtbaar. Hier zijn, naast de drie torens, ook de sluisgebouwtjes, de overkapping van de Tramboot, het wapperende wasgoed bij de Vluchthaven en enkele grotere woningen te onderscheiden. Op de voorgrond is vermoedelijk de heer Parre afgebeeld.

De Lemster daam

By uus op ‘e daam stiet un âld hokje
It wie us mooie plakje och sa lang verlyn
Do wiest krekt âs my noch jong en ferlegen
De earste tuut wie net te ferjitten

myn hân dy socht dyn waarme hûd
yn’t ljocht fan ut eintsje fan’e daam
Wyst sa fereale, Sa leaf en hyt

De daam dy skynt ut wetter oer
Lit ut mar skyne
Wy wolle ut ljocht fan do daam net kwyt
Ut ferliene set de takomst fèst
Jout ús de daam werom.

Wietze de Haan

Bovenstaande drie foto's van Mevr. A. Kuyper-Talman

|    1   |    2   |    3   |