Brekkenpolder is een poldergebied en buurtschap in de gemeente De Friese Meren in het zuiden van de Nederlandse provincie Friesland. Het ligt ten zuiden van Sloten en ten noordwesten van Lemmer, waaronder het ook formeel valt.

De Brekkenpolder is een uit meerdere gebieden bestaande poldergebied. Het ligt als een eiland ten noorden van Tacozijl. Het wordt van Tacozijl gescheiden door de Langesloot, de rest van het water dat het scheidt van het vasteland zijn; de Ee, de Woudsloot, het Brandemeer, de Haringsloot, de Rijnsloot en de Groote Brekken.

Bij Tacozijl ligt er sinds de ruilverkaveling halfweg de 20ste eeuw, een brug die de Doraweg met de Venneweg verbindt, daarvoor was er een veerpont. Bij de Rijnsloot is er dan weer een (toeristische) veerpont die voor fietsers en voetgangers is bedoeld. De bewoning van de buurtschap is vooral ontstaan aan het Brandemeer bij de Sloterkooi en aan de zuidoostkant in het Follega Schar.

Deze laatste gemeenschap werd De Kikkert genoemd. Follega Schar werd later de Polder De Kikkert genoemd. Thans is De Kikkert alleen te vinden als veldnaam en als naam van de zeilschool dat in de Wijcklerschar, in de hoek van de Ee en de Langesloot, is gelegen. Van 1904 tot 1926 stond er in De Kikkert aan de Langesloot een watermolen, deze molen was een poldermolen. In de Wijcklerschar heeft er een stoomgemaal gestaan.

Dankzij de ruilverkaveling was er een flinke groei gekomen in het aantal boerderijen in de polder, waardoor de buurtschap uit verspreide huizen bestaat zonder een echte kern. Bij de Langesloot ligt er aan de Kooiweg een kleine camping. Samen met de buurtschap Tacozijl heeft de Brekkenpolder een dorpsbelangenvereniging.

Tussen de Doraweg en de Kooiweg ligt het natuurgebied Bancopolder, dat wordt beheerd door It Fryske Gea en Staatsbosbeheer.

Bron: Wikipedia

1960: De term "Brekken" verwijst naar een gebied dat wordt gekarakteriseerd door zijn overwegend waterrijke natuur. Zelfs zonder deze verklaring is het voor velen duidelijk dat water een cruciale rol speelt in het polderland ten westen van de Grote Brekken nabij Lemmer. Dit waterland is echter niet meer zoals het ooit was, toen het gehele gebied tussen de Langesloot, Ee, Woudvaart, Brandermeer, Kromme Ee en Grote Brekken nog onderhevig was aan het spel van eb en vloed. Destijds was het een echt „bütlan". Met de inpoldering van dit waterrijke gebied tussen Lemmer, Sloten en Spannenburg—Follega, geleid door dr. E. van Welderen baron Rengers, is er een aanzienlijke transformatie gerealiseerd die de streek een positieve impuls heeft gegeven. Toch is er één aspect dat sinds de oprichting van de landbouwonderneming „Over de Brekken" in 1930 nauwelijks of zelfs helemaal niet is veranderd: de mogelijkheden voor verkeer en transport binnen dit gebied.

In de Brekkenpolder zijn momenteel geen wegen aanwezig, waardoor een herverkaveling van deze particuliere ruilverkaveling, die oorspronkelijk aan het begin van deze eeuw heeft plaatsgevonden, noodzakelijk wordt geacht. De voorbereidingen hiervoor zijn reeds geruime tijd gaande. Echter, op dit moment kan nog niet worden aangegeven wanneer de daadwerkelijke werkzaamheden zullen aanvangen. Dit is mede te wijten aan het bezwaar dat is ingediend door de 83-jarige landbouwkundige van Epema-state, ir. IJsbrechtum. Zijn bezwaar is niet gebaseerd op een algehele afwijzing van de plannen, maar richt zich op de prioritering van de werkzaamheden. Baron Van Welderen Rengers pleit ervoor om de verkaveling eerst uit te voeren en pas daarna prioriteit te geven aan de aanleg van wegen, in plaats van andersom.

Het staat vast dat er op termijn wegen zullen worden aangelegd in dit 330 hectare grote gebied. Vooralsnog dienen de bewoners echter zonder deze infrastructuur te leven, waardoor zij voor contact met de buitenwereld voornamelijk afhankelijk zijn van vervoer per boot. De meeste bewoners richten zich op Lemmer, aangezien de bevolking aan die kant van de polder het dichtst geconcentreerd is. Er zijn echter ook bewoners die ervoor kiezen naar Sloten te varen, terwijl enkelen de route via Spannenburg prefereren. Aan deze zijde bevindt zich een voetveer, en aan de zuidzijde van de Brekken is eveneens een veer beschikbaar. Via drie verschillende veerdiensten kan men de dichter bevolkte gebieden bereiken, al brengt dit enkele beperkingen met zich mee, met name aan de kant van Lemmer. Na het voetveer moet men namelijk eerst een stuk polderdijk langs de Langesloot afleggen, om vervolgens een onverharde sintelweg te bereiken die naar de weg Lemmer-Sondel leidt. Via Lemmer is het mogelijk om met een auto tot een bepaald punt bij de polder te komen, maar in de huidige omstandigheden is het onwaarschijnlijk dat veel polderbewoners een auto in bezit hebben. Gezien de omslachtigheid van de reis per fiets, kiezen velen dan ook voor de melkboot. Deze boot biedt een efficiëntere verbinding en brengt hen binnen een vaarafstand van twintig minuten naar Lemmer.

Zowel coöperatief als speculatief in hun melkafzet maken allen gebruik van de coöperatieve melkboot, die voor Novac-Oosterzee wordt bestuurd door de heer F. Hoogterp. Moeders met zuigelingen in kinderwagens reizen met hem mee naar het consultatiebureau, terwijl ook de schoolgaande jeugd gebruikmaakt van de melkboot. In de ochtend, rond half acht, stappen Jelle, Durk en Jan de Jong, Roelie Betten, Ineke Morsink, samen met Tine en Johannes Mulder, aan boord. In de middag, rond half vijf, keren zij weer terug. De melkvaarder fungeert als een zorgzame toezichthouder, een rol die van groot belang is, aangezien Jan de Jong nog slechts leerling van de kleuterschool is. Zijn ouders sturen hem mee, zodat de overgang van de beslotenheid van het leven aan de Brekken naar de drukte van de school in Lemmer voor hem minder ingrijpend zal zijn wanneer hij leerplichtig wordt.

Uit zorg en veiligheid voor de jongste leden van het gezin heeft de heer Hoogeterp ervoor gekozen een grendel aan de buitenzijde van de kajuit te laten aanbrengen. Tijdens het varen is het kinderen uitdrukkelijk niet toegestaan om naar buiten te gaan; het risico dat een peuter te water raakt, bijvoorbeeld op de Brekken, is immers onacceptabel. In situaties waarin de boot door strenge vorst niet meer kan worden gebruikt, leggen de kinderen de route naar Lemmer te voet af. Deze wandeling, die ongeveer anderhalf uur in beslag neemt, komt gelukkig slechts in uitzonderlijke gevallen voor. De kinderen vinden daarbij altijd steun bij elkaar, aangezien zij allen gezamenlijk naar dezelfde christelijke school gaan. Het is echter aannemelijk dat onder andere woonomstandigheden de keuze voor een school wellicht meer diversiteit zou kennen.

In het kader van de bevoorrading maakt men gezamenlijk gebruik van de diensten van de melkboot, geëxploiteerd door de heer Lankhorst uit Osingahuizen en bestuurd door de heer Kl. Deinum. Deze fungeert als boodschapper voor deze hechte gemeenschap, welke zich kenmerkt door een sterke mate van harmonie en samenwerking. Voor de jongeren is er een jeugdclub opgericht, die wekelijks op zaterdagavond bijeenkomt bij een van de leden thuis, volgens een roulatiesysteem. Tijdens deze bijeenkomsten wordt de protestantse oecumene op een zo praktisch mogelijke wijze in de praktijk gebracht. Daarnaast hebben de vrouwen, naar aanleiding van een recente kraamvisite, het initiatief genomen om voortaan op geregelde momenten samen te komen. Deze bijeenkomsten dienen niet alleen ter uitwisseling van informatie en onderlinge betrokkenheid, maar tevens om gezamenlijk te werken aan doelen van algemeen christelijke aard.

In de Brekkenpolder, de Grenspolder en de Kooipolder wonen twintig gezinnen, die soms op relatief grote afstand van elkaar gevestigd zijn. Wat deze huishoudens gemeen hebben, is dat het water hen scheidt van de buitenwereld. Sommigen richten zich op Sloten, anderen op Spannenburg (Tjerkgaast), terwijl weer anderen hun blik op Lemmer richten. Ondanks deze geografische spreiding vormen zij samen een hechte gemeenschap. Hoewel zij het leven op het eiland ervaren als allesbehalve onaangenaam of eenzaam, staan zij positief tegenover de aanleg van landbouwwegen. Dit zou immers bijdragen aan het verbeteren van de bedrijfsvoering. 

In eerdere jaren was het opmerkelijk dat wanneer men over de Tramdijk in Lemmer wandelde, men onmiddellijk een indrukwekkend natuurgebied betrad. Dit gebied kenmerkte zich door een rijkdom aan weidevogels en bood een schilderachtig uitzicht op de Brekken, het historische Murkerhûske, de boerderij van Keulen, de Mutserd en diverse andere boerderijen in de Brekkenpolder. Aan de horizon tekenden zich de markante torens van Wyckel, Tjerkgaast en, iets noordelijker, de imposante toren van Sint Nicolaasga af.

1963: De Brekkenpolder is een eiland gelegen tussen Sloten en Lemmer. In het voorgestelde plan is voorzien in de realisatie van een brug, die de bewoners van de Brekkenpolder in staat stelt hun boerderij via de weg te verlaten en richting Lemmer te bereiken.

De eigenaren van auto's in de Brekkenpolder hebben hun garages op het vasteland reeds verplaatst naar de locatie van de geplande brug. Zodra de brug en de weg door de polder zijn voltooid, zullen deze garages overbodig worden en kunnen zij worden verwijderd, aangezien het dan mogelijk zal zijn om voertuigen direct bij de boerderij te parkeren.

17 juli 1926: De imposante watermolen in de Brekkenpolder, gelegen bij de Rengersbrug, is deze week ontmanteld en heeft plaatsgemaakt voor moderne elektrische aandrijftechnologie.

Foto uit het familie archief van de familie Mulder: De boerderij van Johannes Mulder en zijn echtgenote, Piertje Hospers, gelegen in de Brekkenpolder, vormt een historische locatie waar al hun kinderen zijn geboren. Uit dit huwelijk zijn vier zonen voortgekomen: Igge, Hendrik, Luitjen en Jelle. Na het overlijden van Piertje is Johannes in het huwelijk getreden met Aaltje van der Berg, waaruit hun zoon Bouwe Mulder werd geboren. Voorafgaand aan zijn betrokkenheid bij het verzet verbleef Luitjen enige tijd ondergedoken op de boerderij.

Foto uit het familie archief van de familie Mulder: De boerderij van de familie Mulder in de Brekkenpolder.

Gedichtenboekje van Cor de Bar. Door Johannes Samplonius