Truitensgat? – Een Historische Blik. We blijven met deze vraag in de nabijheid van de Gracht, een locatie met een rijke geschiedenis. Over deze gracht bevonden zich twee bruggen. De eerste bevond zich voor boekhandel De Koopmans (zoals afgebeeld in de bovenstaande tekening) en stond bekend onder de naam 'Plugsbrége'. De tweede brug vormde de verbinding tussen de Markt en de Nieuwburen en droeg de naam 'Hottinga-brége', hoewel de officiële benaming 'Truitjesylbrége' was. De naam 'Truitensgat' kent een lange geschiedenis en is ontleend aan een gat of diepte in de directe omgeving. In het Charterboek II, gedateerd 13 maart 1534, wordt hierover vermeld: "op het Noord van die Lemmer nae Taekezijl is een gat hietende TRUYTIESGAT, dat omtrent vijf roeden lanck ende een manstal diep is ende op beide zijden lant". Deze historische beschrijving geeft inzicht in de oorsprong en betekenis van deze bijzondere locatie en haar naamgeving.

De Plugsbrêge, 1790: Er bevond zich een andere brug, vergelijkbaar met de Hottinga's brug en de Langebrug over het Dok, die eveneens in gele kleur was geschilderd. Deze brug stond bekend als de Plug's brug, genoemd naar de toenmalige pachter, Hillebrand Dirks Plug. In het jaar 1886 werd de Rien, gelegen tussen deze twee bruggen, gedempt en kreeg deze de naam 'Gedempte Gracht'. De Plug's brug, ook wel Plugsbrêge genoemd, werd rond het jaar 1890 afgebroken.

Een historische afbeelding van het Dok, vastgelegd vanaf de Flevobrug, destijds bekend als de Langebrug. Het jongetje dat op de meerpaal te zien is, betreft Sake Visser (bijgenaamd Reade Sake), geboren in 1914 te Lemmer.

In grote lijnen is de bebouwing aan de Langestreek, zoals wij die tegenwoordig kennen, duidelijk herkenbaar. Het groen dat eerder aanwezig is, ontbreekt echter ook in dit beeld. Op de voorgrond is een turfschip zichtbaar, dat deels is gelost.

De karren die werden gebruikt voor het transport van turf naar de klanten zijn zichtbaar aan de rand van de wal. Aan de linkerzijde, bij de Kortestreek, valt het meest op dat de latere plantsoenen toen ontbraken, hoewel er destijds meer bomen aanwezig waren. Wat betreft de bebouwing is hier de school te zien, die zich bevond op de locatie waar zich tegenwoordig dorpshuis De Helling bevindt. Voor de school, direct aan de waterkant, stond de oude muziektent, de voorganger van de muziektent die enkele jaren geleden werd gesloopt en zich bevond aan het einde van de Kortestreek.

Onafhankelijkheidsfeesten 1913: Op de voorgrond bevindt zich de snelle zeilboot LE 47, die tijdens de wedstrijden een zijden 'jager' voerde. Daarachter is de LE 37 te zien, recent gerenoveerd en zonder zijzwaarden, later bekend als de Murner Klif.

Oranjefeesten 1920. Er lijkt een activiteit te zijn georganiseerd met boten in het Dok, afgaande op de grote menigte die zich verzameld heeft langs de waterkant. Links, aan de Kortestreek, is de muziektent zichtbaar, gelegen op de locatie waar later de Helling zou worden gebouwd. Oorspronkelijk bevond zich hier een scheepswerf (helling), wat de herkomst van de naam verklaart. Verder naar rechts zien we de Langestreek, de Nederlands Hervormde Kerk met daarvoor de karakteristieke 'tweelinghuisjes', de Nieuwburen met het Gemeentehuis en de toren van de Rooms-Katholieke Kerk.

Foto van Age Van Der Bles: Zwemwedstrijd in het Dok