Net 12 jaar geworden en startend aan een kalender jaar waarin grote belevenissen en veranderingen in mijn leven en dat van mijn leeftijdsgenoten gaan plaatsvinden. De overgang van de lagere school naar Lts, Mulo of Hbs staat voor de deur, de harde realiteit van de dood dient zich aan, maar ook de vreugde om successen.

Het jaar is nog maar net onderweg of de voormalige ULO school en latere Ambachtsschool aan de Kortestreek wordt voor afbraak te koop aangeboden, waar direct aan gekoppeld kan worden, dat er op de dan vrijkomende grond het Dorpshuis met leesbibliotheek gebouwd kan gaan worden. E.e.a. echter wel met de mededeling dat men afhankelijk is van een dienst die gaat over de werkgelegenheid, dat is dus afwachten voor de Stichting Dorpshuis.

De kerstvakantie is net voorbij en in het Rienplan wordt een tot dan gebruikt belasting kantoor aan de Wiepke Hofstraat omgebouwd tot kleuterschool, zodat de Aak er nu een Vlet bij krijgt. Er is een Lemster tennis vereniging in oprichting. De IJsvereniging Lemmer krijgt de beschikking over een nieuwe IJsbaan die met een grote langebaan-afvalwedstrijd voor heren op 10 januari zal worden geopend.

In bijzijn van burgemeester Faber knipt erelid, G. de Blaauw het lint ter opening door. Deze nieuwe ijsbaan is gelegen tussen de spoorlijn en de westelijke rondweg.

Dit was ook de tijd dat ik wat van verliefdheid ging ervaren, door wat langer dan de andere kinderen op het ijs te blijven met het meisje dat je leuk vond en dan haar in het inmiddels donker naar huis te begeleiden. Kussen was er nog niet bij in mijn herinnering.

Op het Westeind wordt een boerderij door felle brand verwoest en komen er 44 stuks vee om bij de brand. Het weer slaat om en het ijs verdwijnt alweer uit vaarten en sloten, zo ook uit de vijver in het park. Waar een 4-jarig meisje, Wuppie Eilers uit de Wieringerstraat ternauwernood door de wachtmeesters Buitenga en Werkman uit het water kon worden gered.

Op school wordt er wederom gesproken over de vervolgopleiding van mij en na sterk aandringen van meester Hoekstra wordt er besloten dat ik wel naar de Mulo kan, aanvankelijk zagen mijn ouders dat niet zo zitten, mijn oudere broers waren immers ook allemaal naar de LTS gegaan en waren allemaal aan het werk en als arbeider moest je het toch niet te hoog in de bol krijgen. Nadat het besluit was gevallen en niet alleen voor mij uiteraard, werd er al vrij vlot begonnen met wat extra lessen voor de kinderen die naar de Mulo of Hbs zouden gaan. Naar ik meen eenmaal in de week een uurtje langer door. Met de nadruk volgens mij op taal en rekenen.

Het is de tijd waarin Swiebertje en Bromsnor en Lassie, voor de kinderen het televisie beeld vormen en waarvan ook vele ouderen genieten. Ondertussen wordt er hard gewerkt aan de nieuwe Rijksweg 38 door het Tjeukemeer, de weg die het Noorden via de IJsselmeerpolders met het Westen moet verbinden.

Een van de problemen die daarbij naar voren komt is de tramlijn van Lemmer naar via Joure, Heerenveen, die enkele malen de nieuw aan te leggen Rijksweg kruist en bij opheffing veel problemen zou voorkomen. Raken wij onze tram kwijt, die tweemaal per dag achter ons huis langs rijdt en waar we soms mee mogen rijden een eind richting Follega? De NS willen de lijn in verband met de hoge kosten en de onrendabele exploitatie wel kwijt, de gemeente Lemsterland echter niet, die ziet haar industriële ontwikkeling stagneren bij het verdwijnen van de spoorlijn. En wij kunnen geen stenen en centen meer op de rails leggen om ze te laten vermalen onder de wielen van de tram.

Ondertussen worden Kees Verkerk en Stien Baas-Kaiser wereld kampioen schaatsen. Op school zwoegden we op onze extra lessen, die in tegenstelling tot de andere uren, nu wel wat huiswerk opleverden. Nog steeds trek ik op school en daarbuiten met dezelfde vrienden op, Kees de Bruin, Henk Gaal, Bert Meester, Meije van der Meulen en Hendrik Jan van der Wal. Naar gelang de bezigheden had ik daarbuiten nog steeds veel vrienden in de Zeebuurt, die zaten echter vrijwel allemaal op de Christelijke school, de gebroeders Roelevink, Bauke en Hielke, Jouke Brouwer, René Bergh, Frank Bijlsma, Arend Rottiné, Jacob Dam, Jan Koehoorn en Henk Haitsma. De samenstelling wisselde nog al eens, door verschillende interesses.

In deze donkere maanden van het jaar, moest je door het vroeg donker zijn of het slechte weer je heel vaak thuis vermaken en dat deed ik meestal alleen. Ik kon me wonderwel vermaken. Mijn broer Sake had Lego, waar ik dus niet aan mocht komen. Dat kon alleen als hij niet thuis was dus. Zat opgeborgen in een mooie houten doos, met vakjes voor de verschillende stenen. Ik had een ander soort uitvoering, het was Monti, waren grotere stenen en van zachter plastiek.

Verder had je eigenlijk dezelfde mogelijkheden. Het bouwen van huizen was favoriet, er waren ook hier ramen en deuren bij aanwezig dus kon je je volledig uitleven. Had ik daar geen zin in dan was er een door Sake gemaakt ganzenbord in de vorm van een wielerbaan of schaatsbaan, verdeeld in blokjes, waarmee je door middel van de dobbelsteen poppetjes in de ronde liet gaan. Zo heb ik hele schaatstoernooien en Tour de Frances, zonder doping, afgewerkt.

Heb later nog eens geprobeerd om ook zoiets te maken om skûtsjes te laten varen. Een groot vierkant bord, verdeeld in allemaal blokjes, je legde boeien neer en bepaalde de windrichting. Naar gelang de zijwind moest je dan 1 opzij en 1 vooruit, of 1 vooruit en 2 opzij. Zeer ingewikkeld, maar ik vermaakte me wel.

Zo komen we al wat verder in maart en gaat het weer langzaam de goede kant op. Het bejaardencentrum zal waarschijnlijk eind augustus worden opgeleverd en onze wielrenner Tiemen Groen wordt prof. Hotel de Haas aan de Nieuwburen gaat over van Bartelink-Kienhorst naar Lenger. Mijn broer Jelle schopt het tot keeper van het eerste elftal van de v.v. Lemmer. Ik voetbalde nog in de welpen van Lemmer en zou na de grote vakantie overgaan naar de B-junioren. Een tussenstap van C-junioren bestond nog niet.

Het wordt warmer en op 18 maart is het de dan 19 jarige Harry Oosterhuis uit Bantega die het eerste kievitsei van de gemeente Lemsterland vindt. En terwijl er door betrokken gemeenten en Gedeputeerde Staten gesproken wordt over het wel of niet opheffen van de spoorlijn Lemmer –Heerenveen, liepen wij altijd het eerste stuk over diezelfde spoorlijn om bij de landerijen te komen waar wij wilden gaan eieren zoeken.

Ook dit gebeurde in verschillende samenstellingen. Als we uit kwamen bij een hooiberg die op het polderdijkje stond in de buurt van “boer Prins” dan hadden we meestal niet een fanatieke eierzoekersgroep, maar meer een groep die was voor de pret en de spanning, slootje springen en gek doen op en rond die hooiberg. Naar mijn weten hebben ook daar verschillende personen, waaronder volgens mij Bert Meester en Jan van der Wal, daar eens een arm gebroken door een ongelukkige val van die hooiberg. Dan was het een lange weg terug met beteuterde gezichten.

Meestal trof ik in die jaren als het wel fanatiek en serieus ging, Hendrik Jan van der Wal, we waren allebei fervente liefhebbers en zwierven op vrije dagen en na schooltijd altijd door de landerijen. Vaak was dit met zijn beiden. Of we toen ook al buiten het eierzoeken bij elkaar thuis kwamen of dat dat pas op de Mulo was weet ik niet meer. Zij woonden op de Langestreek in dat grote huis met die mooie gevel.

Zijn vader was mede directeur van de asfalt fabriek van der Wal, op wiens terrein ik ook al avonturen had beleefd. De vader trof ik echter eigenlijk nooit bij hem thuis, die was meestal weg voor het werk. Zijn moeder vond ik een aardige en lieve vrouw, waar wij veel van mochten. We speelden dan bij hen in de grote tuin die achter het huis lag. Ruimte zat!

In de tuin tegen de woning aan stond nog een soortement bijhuis. Hierin kon je vrijuit spelen zonder dat iemand in huis er last van had. Hier hebben we menig uurtje doorgebracht, ook samen met zijn jongere broertje Jan. Die we een keer in een kast opsloten, die hij met grof geweld open maakte. Een hoop kabaal en natuurlijk schade. Maar het kon blijkbaar wat leidden want straf was er niet bij.

De tuin was heel diep en liep tot aan het Kippenbuurtje erachter. Naast de tuin van hen was de tuin van Matsje de Vegter of zoiets, zal haar echte naam wel niet zijn geweest. Een soortement heks in de ogen van de jeugd, we durfden dan ook niet over de schutting om een eventueel erover geraakte bal op te halen. Wel probeerden we geregeld over de schutting glurend een idee te krijgen van wat zich daar allemaal voor geheimzinnigs in die tuin bevond en misschien een glimp van haar zelf op te vangen. Spannend natuurlijk op die leeftijd.

Bij het eierzoeken trokken we steeds verder en het ging altijd lopend in deze begin jaren. Hendrik Jan en ik zochten vaak op de buitenlanden, dat waren de weilanden die buiten het oude dijkje lagen wat van boer Prins naar het sluisje liep, waar de woonark van Jager lag. Deze landerijen stonden ‘s winters vaak onder water. Hier had je, nog vrij dicht bij boer Prins, een weiland wat ruig begroeid was en dat noemden wij “het skriezelân” omdat we daar eigenlijk altijd wel grutto eieren vonden. We zochten dat dan ook steevast in zijn geheel af.

Nadat we dit enkele malen succesvol hadden volbracht wilden er meer kinderen van school met ons mee en zo vertrokken wij op een middag wel met z’n negenen die kant uit. Er waren zelfs meisjes bij. Op het “skriezelân” vonden we inderdaad weer 2 grutto eieren en onze faam was daarmee al geheel bevestigd.

Maar het zou nog veel beter worden. Zo kwamen we bij het “Hoge land” een bekendere naam is wellicht “Ganze tippe”, dit ligt vlak bij het sluisje, waar de eerder genoemde ark van Jager lag. Hemelsbreed ongeveer tussen 2e en 3e spoorbrugje (brechje). We wandelden dit weiland op en er lag een soort oude opgedroogde mestbult op dit stuk, ik wandelde hier overheen en liep recht op een nest met 3 kievitseieren af. Bingo natuurlijk. Verder ging het, over het sluisje en vlak daarna had je weer een ruig stuk weiland met allemaal pollen erop.

Dit weiland lag tussen dat dijkje en de trambaan. Hier vonden we ook weer eieren en we hadden de middag van ons leven. Ik had later het gevoel dat we die middag helden waren. Want het frappante was, dat Hendrikjan en ik eigenlijk alle eieren vonden. Het werden er in totaal 9 stuks, zodat een ieder met een ei huiswaarts kon gaan. Volgens mij was hier ook Hennie Brouwer zoon van de melkboer bij, die ook mijn ei meekreeg naar huis.

Zo wordt het april en neemt de gemeente het besluit om de betonnen bunker, nog overgebleven uit de tweede wereld oorlog, die nog staat op het terrein naast het Koopcentrum aan de Lijnbaan te laten opruimen. Dit gaat gebeuren in kleine gedeelten met gebruik van springstof.

De ruimte moet vrijgemaakt worden omdat de jaarlijkse kermis dit jaar op dit terrein aan de Lijnbaan zal worden gehouden.

Menigeen heeft zo zijn eigen avonturen beleefd op- om en in de bunker. Zelf ben ik daar niet zoveel geweest, wij hadden zo onze bezigheden wat meer in de Zeebuurt zelf. Met onze eigen bunkers. Waar het een wordt afgebroken, wordt het andere opgebouwd.

Zo wordt de weg Lemmer-Sondel geopend en kan het auto verkeer wat makkelijker Gaasterland bereiken en hoeft men niet meer gebruik te maken van de oude weg langs de Zeedijk. In een later stadium zal deze weg worden doorgetrokken naar Balk en Koudum.

Wel is dit voor de fietsers een vooruitgang, wat minder snel rijdende auto´s om op te hoeven letten, tijdens het fietstochtje naar de Gaasterlandse bossen. Waar veel mensen gebruik van maken. Tevens werd de tennisbaan van de nieuw opgerichte tennis vereniging “Ready Again” in het Lemstervaart geopend. De baan ligt mooi ingeklemd tussen de volkstuintjes, de voetbalvelden van de v.v. Lemmer en de Sluisweg.

Ondanks je jonge leeftijd, ontkom je er al niet aan dat je leven al in een vast stramien gegoten wordt, je gaat naar school, uit school maak je nu je extra huiswerk om naar de MULO te kunnen en tussendoor, ga je naar trainen voor het voetbal, je gaat in deze tijd van het jaar eieren zoeken en het spelen als soldaatje wordt al wat minder, je merkt het dan nog niet maar het onbezorgd spelen zonder op tijd of wat dan ook te letten en dus pas naar huis als moeder roept voor het eten, wordt dan al veel minder.

27 april 1967, een heugelijke dag voor de Oranjes, na 116 jaar wordt er eindelijk weer een mannelijke troonopvolger geboren, Willem Alexander, zoon van Claus en Beatrix.

Terwijl Lemmer zijn aandeel in de recreatieve sector steeds verder uitbreidt en tussen de nieuwe camping en het stroomkanaal aan de Plattedijk men druk bezig is met het realiseren van een bungalow park, waar in juli de eerste 22 stuks van opgeleverd worden en er veel belangstelling voor is vooral van onze oosterburen, dichtbij het IJsselmeer strand gelegen en omgeven met vele viswaters en niet te ver van het dorp Lemmer liggend voor de dagelijkse boodschappen, valt er aan de industriële kant een tegenvaller te verwerken, Gedeputeerde Staten heeft geen bezwaar tegen de opheffing van de spoorlijn Heerenveen-Lemmer.

Bijkomend argument is dat de steenkool die hoofdzakelijk op deze wijze wordt aangevoerd in volume afneemt door het steeds grotere gebruik van gaskachels in plaats van de kachels waarin nog steenkool of antraciet moest. We maken nog maar snel even gebruik van de tram om ons af te zetten bij het 3e brugje om vandaar al eierzoekend terug te lopen naar Lemmer.

En dan is daar naast de te behalen sportdiploma´s ineens een ander diploma wat zijn aandacht opeist. In de zesde klas wordt je onderworpen aan een verkeerstest. Met in mijn herinnering een theoretisch deel waar je vragen moest beantwoorden en dan de ultieme test, met de fiets door de Lemmer, braaf je hand uitsteken, goed om je heen kijken. Of te wel fietsen volgens de regels van het verbond voor veilig verkeer.

Natuurlijk was het een spannende dag, ik had de vragen al foutloos gemaakt en kon proberen om het diploma foutloos te halen, wat een extra status opleverde, namelijk “Met lof geslaagd”. Op 10 mei was het dan zover en ik kan zeggen dat het me gelukt is! Natuurlijk lijkt het erop dat ik een heel braaf kereltje was en dat was ook zo, op enkele missers na dan.

Nu was het in deze tijd nog zo dat we redelijk georganiseerd de school dienden te verlaten als de bel had geklonken. Wij maakten er echter wel een spelletje van, wie het eerst buiten het schoolplein stond was de winnaar. Dat leverde in de gang al het nodige duwwerk op om in pole positie te komen en als we dan eenmaal om de hoek van de gang waren en buiten het zicht van meester Hoekstra, dan was het rennen richting de voordeur, die natuurlijk nog meestal dicht was.

Eenmaal ben ik in mijn haast om buiten te komen met mijn jas blijven hangen aan de deurkruk die in mijn mouw schoot en die was wat sterker dan mijn jasje, een andere keer was ik net even sneller bij de voordeur glipte naar buiten en gooide de deur achter mij weer dicht, de volgende liep in zijn haast tegen de dichtvallende deur aan en natuurlijk raam eruit. Ja, dan kon je straf verwachtten en was het gebeurd met het rennen en moesten we vervolgens weer twee aan twee, keurig in de rij naar buiten marcheren.

Net als het wandelen naar de gymzaal in het Rienplan, uit de school, door de Pampusstraat, langs Groene Kruis gebouw en brandweer kazerne, voorbij het politiebureau de Markerstraat in, langs het Kerkhof en de Straatweg oversteken.

Op 11 mei verdrinkt er een vierjarig jongetje, Jan, de zoon van conciërge Dijkstra, van de Huishoudschool aan het strand te Lemmer, nog geen week later raakt een bijna 21-jarige Lemster, Johannes Foekema, overboord, vanaf de sleepboot waarop hij voer en verdrinkt. Zo eist het water waarmee Lemmer is omgeven zo nu en dan zijn tol. En wordt je er dus keihard met je jonge neus bovenop geduwd.

De weg door het Tjeukemeer wordt aanbesteed en het Handelsbedrijf Van Oord uit Werkendam is de laagste inschrijver. Vele van de bij deze firma betrokken werknemers vinden hun plaatsje in Lemmer, hetzij in een woonboot of stacaravan.

Veel van dit gebeuren gaat bij mij langs, totdat je te maken krijgt met de zonen en dochters die deze werknemers meebrengen. Het einde van het schooljaar nadert nu met rasse schreden en er staat nog veel te gebeuren. Naast De Wildeman wordt op de Schulpen de nieuwe Amro bank geopend en deze schenkt daarbij 1000 gulden aan de Stichting Dorpshuis.

Heit wint op zijn 60e nog de tweede prijs op een kaatsdag voor de bond in Leeuwarden. De gemeenteraad besluit tot scholenbouw in het Lemstervaart, een openbare en een christelijke lagere school.

Op 14 juni komt de vrouw van onze buurman, J. Cnossen, leraar aan de Christelijke Ulo te Lemmer, bij een verkeersongeval om het leven en laat man en 3 kleine kinderen achter.

Op 25 juni is er de wereldwijde en via de satelliet voor 200 miljoen mensen uitgezonden uitvoering door de Beatles van hun lied “All you need is love” op de televisie. Dit in het kader van een uitzending veertien dagen na de Zesdaagse Oorlog tussen Arabië en Israël, om het vertrouwen uit te spreken in een internationaal vertrouwen in vrede en broederschap.

Ja, en dan komt het schoolreisje, naar “Witter Zomer” nabij Assen. We zaten daar op een recreatie park, de fietsen waren gebracht door de vader van Jannie Aukema, met een vrachtwagen van zijn transportbedrijf. Zodat we ook op een goedkope manier de omgeving konden verkennen en bezoeken.

Natuurlijk was er een bezoek aan het verkeerspark bij Assen, waar we de voor het verkeersdiploma opgedane kennis konden toetsen in naar ik mij herinner, trapautootjes, waarmee je een parcours kon afleggen. Verder brachten we een bezoek aan het Paterswoldsemeer, waar op weg daar naartoe Bertha Vlig haar nieuwe fiets al kwebbelend met een klasgenootje, tegen een onderweg geparkeerde auto aan reed en niet meer verder kon.

De rest van het schoolreisje moest ze al balend bij meester Hoekstra achterop de solex. Voor het slapen gaan de eerste nacht werd er gevraagd of er ook kinderen waren die er moeite mee hadden ´s nachts droog te blijven. Als dat niet zo was, dan moesten ze hun handdoek aan de achterkant van hun bed neerhangen met een knoop erin. Iedereen had dus plasproblemen, want aan alle bedden hingen handdoeken met een knoop erin, hilarisch. Als klas nog eenmaal gezamenlijk optrekken.

Misschien zijn er in de afgelopen zes jaar, wel vriendschappen voor het leven gesloten. Het was een mooie tijd en werd met dit meerdaagse schoolreisje in stijl afgesloten.

Klassenfoto Witter Zomer. Bovenste rij, v.l.n.r: Rob Dekkers, Bert Meester, Hendrik Jan van der Wal, Manfred Fingscheidt, Harmke Atsma, Marietje Balsma, Jan van der Wal, Corrie Haagsma, Tineke Zandstra, Pietie Bijkerk, Meester T. Hoekstra, Joke van Looij, Jannie Aukema, Ymie Lammers, Boukje Duim, Sjoerd van der Wal, Johanna Bootsma, Meije van der Meulen, Henri Visscher, Klazina Akkerman, Karin Fingscheidt, Henk Gaal, Kees de Bruin, Corrie Brouwer, Roelof Lammers, Duckie Goedegebuur, Vrouw Hoekstra, Jan Coehoorn en Juf Marks.

Zittend, v.l.n.r.: Roelof de Haan, Aukje Kuipers, Afke Visser, Janna de Jong, Annejennie de Vries, Tineke van Dijk, Klaasje Thijsseling, Janna Romeijn, Bertha Vlig, Cor Visser, Alie Paters, Annigje Bron.

Dan ontbrand langzaam wat ze vele jaren later sportzomer zouden gaan noemen. Als start worden er grasbaanraces gehouden in Lemmer, een uniek evenement voor deze plaats. De eerste delen voor het behalen van het schooldiploma lichamelijke geoefendheid werden gestart en werden net als voorgaande jaren achter de school De Dam gehouden, waar de zandbak werd gebruikt voor de onderdelen hoog- en verspringen.

Hierbij mocht ik als zesde klasser helpen. Dat betekende de zandbak aanharken en bij het hoogspringen het touw weer tussen de palen hangen. Ik stond dan naast de paal en als er iemand moest springen dan bewoog ik ook mijn been van de grond, net alsof ik zelf ging springen. Daar hebben velen mij nog jaren mee geplaagd. Volgens mij was het meester Venema, een sport liefhebber en leraar in klas vijf, die alles achter school in de gaten hield.

Omdat dit voor drie klassen ging, heb ik daar heel wat uurtjes buiten doorgebracht. Zo nu en dan kwam meester Hoekstra wel even kijken, en op een van die momenten, toen hij terug in de klas kwam, zaten 2 van mijn latere vaste vrienden (Jan Coehoorn en Bert Meester) fikje te stoken in de klas. Hoe ze dat voor elkaar hebben gekregen en nog meer hoe ze het in hun hoofd hebben gehaald, weet ik niet, maar het liep niet goed af. Nu moet je weten dat meester Hoekstra enorme grote handen had waar hij enorm hard mee kon slaan. Wij zeiden wel eens tegen elkaar, hij kan je beter een schop geven dan een klap. Ja, dat kon toen nog allemaal in het Onderwijs. Dus dat was even een paar uur niet zitten of doezebollen in de klas voor beide heren, nadat meester Hoekstra de daders had ontdekt en hen passend had gestraft. De week daarna op een vrijdag was het dan eindelijk zover.

Hier hadden we dan lang voor getraind en selectie wedstrijden gehouden om te kijken wie in welk onderdeel onze school De Dam mocht gaan vertegenwoordigen tegen de andere lagere scholen van de gemeente Lemsterland. Zoals de estafetteloop, de veldloop, zeg maar 800 meter, hindernisbaan en slagbal. Ik deed voor de Dam mee aan de estafette loop (60 m) samen met mijn teamgenoten, Jan van der Wal, (in de Zuid Friesland staat Albert Coehoorn vermeldt, maar volgens mij was het toch echt Jan die in het team zat), Dukkie Goedegebuur en Tineke Zandstra. Tevens zat ik in het slagbalteam. Het zou een glorieuze dag worden voor de Dam. Om half negen ’s morgens werd er eerst begonnen met de onderdelen om je diploma te behalen. Waarop ik wederom mijn diploma E haalde.

Nadat dat was afgewerkt, werd begonnen met de voorronden van de estafette en het slagbal. Wij kwamen als school voor beide onderdelen in de finale en ondanks de nodige spanning natuurlijk wonnen we die ook nog glansrijk. Bij de estafette waren we goed op elkaar ingespeeld door de vele oefen sessies en konden daarnaast alle vier ontzettend hard rennen. Een totaal tijd van 36,2 seconde over 4x 60 meter sprint, met 4x stilstaande start en ook nog het overgeven van een estafette stokje. Wij waren kampioen!!

Bij het slagbal had ik een belangrijke taak, ik was de brander. Ik weet nog dat wij de finale speelden, tegen de lagere school uit Echten en dat iemand van de tegenpartij in zijn of haar enthousiasme na een slagbal het slaghout achteruit wegwierp en begon te rennen, nu stond ik meestal niet zover achter de slagman of vrouw en ik kreeg dan ook dit slaghout vol in de maag. Ondanks de tranen in de ogen hield ik wel mijn ogen op de bal gericht en kon zo toch de naar mij toe geworpen bal weer vangen en de boosdoener “uitbranden”.

Door prachtig teamwork en natuurlijk talent, wonnen we met ons team ook dit onderdeel. Op alle onderdelen scoorden we als school eigenlijk wel de punten voor het totaal klassement, voor de beste lagere school van de gemeente Lemsterland. Manfred Fingscheidt won voor ons de hindernisbaan bij de jongens terwijl Bertha Vlig met een derde plaats bij de meisjes ook weer punten binnen haalde. Bij de 400 meter voor meisjes scoorden we zelfs dubbel met een eerste plaats voor Corrie Haagsma en een derde plaats voor Baukje Duim.

De 800 meter werd gelopen door Roelof Lammers en Harry Zwart. Harry zat nog in de vijfde klas, maar had in de jaren ervoor altijd bij ons in de klas gezeten. Harry Zwart behaalde de tweede plaats. Harry was helemaal geen sportfiguur, althans zo zag hij er niet uit. Maar met een pepermuntje in de mond, was hij op de 800 meter nauwelijks te houden.

Bij de tegenpartij liep Henk Haitsma mee weet ik nog en hij won voor Harry. Zijn naam staat echter niet in de uitslagen, door de gebeurtenissen in het weekend die op deze dag volgden. Als school wonnen we deze dag ook het totaal klassement over alle onderdelen. Deze successen waren goed voor mijn ego, hoewel ik daar eigenlijk niets mee deed, maar trots was ik toch.

Op deze dag zorgde Meije van der Meulen, voor de aanvulling van mijn energie door marsen voor mij te kopen. Meije was eigenlijk in de zesde klas een beetje een vriend van me geworden, hij woonde ook in de Urkerstraat met zijn ouders en oudere broer en zus Gerrit en Anneke. Zij hadden duiven in een hok tegen de oude trambaan aan. Meije steunde mij eigenlijk wel wat dat laatste jaar op de lagere school, toen ik wat onder sneeuwde in het geweld van Roelof Lammers en co. Had buiten hem, Hendrik Jan van der Wal, Kees de Bruin en in mindere mate Bert Meester, niet veel echte vrienden om me heen op school. De meeste vrienden woonden gewoon bij me in de buurt.

Deze week liepen we ook nog maar even de avondvierdaagse en volgens mij deed ik toen al mee als “losse flodder”, zo noemden we degenen die niet in groepsverband meeliepen. En dan was er de zaterdag het welpen voetbaltoernooi van CVVO, waar we ook nog eens ongeslagen de eerste prijs wonnen. Trots kon ik dan ook met de behaalde bekers en medaille op de foto. Ook al omdat we die allemaal even thuis mochten hebben.

Ja, en toen kwamen we ‘s maandags nog euforisch van het succes op school, maar dat sloeg al snel om in een bedroefde stemming, stel ik mij zo voor. In het weekend was Harry Zwart, die de vrijdags nog door ons was bejubeld om zijn zilveren medaille, in een buiten zwembad in Appelscha, waar in de buurt hij en zijn familie op de camping stonden verdronken.

Eerlijk gezegd kan ik me het niet geheel voor de geest halen, waren er net als nu verwerkings bijeenkomsten? Samen komen van ouders en kinderen? Dit natuurlijk omdat hij ook al niet meer bij ons in de klas zat, Ik weet het niet meer.

Een oud klasgenoot van Harry wist mij echter te vertellen dat de begrafenis plaatsvond op de laatste schooldag en dat zij de bloemstukken hebben gedragen vanaf het Nutsgebouw naar de begraafplaats, waar later in zijn grafsteen de medaille is verwerkt die hij had gewonnen.

In een ingezonden brief in de Zuid Friesland deden de ouders van Harry Zwart een nadrukkelijke oproep om de noodzaak van een instructiebad in Lemmer nogmaals onder de aandacht te brengen.

Zo kwam het einde van het schooljaar, nee aan zes jaar lagere schooltijd, met grotendeels dezelfde kinderen als waar je dit avontuur mee was begonnen. Nu werd het tijd dat we verschillende richtingen uit zouden gaan. 38 leerlingen in een klas, twee leerlingen gingen naar de HBS, Rob Dekkers en Baukje Duim, een deel (22) zou naar de Mulo gaan en de rest ging naar Huishoudschool (8) of Lagere Technische School(6).

Op 30 juni verliet ik met een getuigschrift de lagere school De Dam om de vakantie in te gaan en daarna op de Mulo verder te gaan.

Een tijd van onbeperkt spelen ligt nu achter me, het tipelen (het spel met 1 lange en 1 korte stok, waarbij je de korte stok of vanaf de grond of vanuit de hand zover mogelijk weg moest zien te slaan, zonder dat het kleine stokje werd gevangen) wat we speelden in de doorgang van Urkerstraat naar de achter de oude trambaan gelegen weilanden en later op het braak liggende stuk grond tussen kleuterschool de Aak en de Urkerstraat.

Het vliegeren, met zelf gemaakte vliegers. (draken, zoals wij ze op z’n Fries noemden) Soms met hele groepen soms in je eentje, staande weer op die oude vertrouwde trambaan of in de weilanden erachter. Er hier bij stilstaande was de trambaan toch wel erg belangrijk voor ons en niet alleen maar voor de gemeente.

Ach, het verstoppertje spelen, het blikspuit in de bijna autoloze straat, het schieten met zelf gedraaide pijlen door een pvc buis, waarbij het een kunst was zoveel mogelijk door een wc-raampje te schieten. Ach, herinneringen vliegen door je hoofd en een ieder zal er de zijne of hare hebben, misschien helpt dit verhaal om ze voor een ieder weer naar boven te halen.

Een tijd ook, waarin we soldaatje speelden en we zelfs meende ik een muziekbandje hadden, met Kees de Bruin, Henk Gaal en Appie Coehoorn. We hebben volgens mij zelfs een keertje opgetreden in het zaaltje achter de gereformeerde kerk, Het Baken. Waarvan of waarvoor het was kan ik me niet herinneren. Oefenen deden we meestal bij Kees de Bruin boven of bij Henk Gaal achterhuis.

Een drumstel hadden we niet, maar bij dat bewuste optreden hadden we een drumstel te leen van de Chr. LTS, waar ze er een hadden voor de muziek lessen. Het was in de zomer en het was bloedje heet. Kees had een lange bruine jas, die wel leek op een berenvel en zo voelde het ook als je hem aan had. Deze had hij aan toen hij over het podium heen en weer rende met zijn gitaar. Natuurlijk moesten we die jas om de beurt aan, zweten als een otter maar wel stoer natuurlijk. (Cool zouden ze nu zeggen)

Er is een protest van een aantal omwonenden van het Burgemeester Krijger Plein, tegen het plan van de gemeente voor het bouwen van een nieuw gemeentehuis aan het BK. Plein. Hiermee zal het inmiddels door de demping van de Vissersburen al behoorlijk gewijzigde oude centrum van Lemmer, voorgoed verdwijnen.

De panden vanaf bakkerij Koopmans tot het hoekhuis in gebruik bij de fa. Molenberg zullen evenals de erachter liggende panden sneuvelen in dit plan. Vooruitgang is nu eenmaal niet te stoppen, maar vele jaren later zullen de ingrepen, gepleegd door ambitieuze bestuurders, ambtenaren en planbureaus, het grootste deel van de autochtone Lemster bevolking nog steeds pijn doen.

De vakantie begint en direct is er al een vakantie reis georganiseerd door de COOP en wel een week op Ameland. Op de schoolreisjes na was ik nog niet eerder met een grote groep op vakantie geweest.

COOP kamp Ameland: Zoekplaatje: Op de foto zijn de volgende Lemsters terug te vinden: Tineke van Dijk, Willie de Vries, Fokke Brandsma, Kees de Bruin, Appie Coehoorn, Corrie Haagsma, Harmke Atsma, Jacob Visser, Pietie Bijkerk en ik zelf.

Het werd een mooie week, we waren met een tiental uit Lemmer en verder allemaal onbekenden uit het noorden van het land die ook iets met de COOP hadden. Het weer zat mee, zelfs zo erg dat Fokke Brandsma een zonnesteek op liep en een dag het bed moest houden om weer bij te komen.

Natuurlijk waren er de nachtelijke speurtocht en het veroveren van de vlag overdag. De wandelingen over het strand en het kijken naar de vreemde meisjes die je niet kende. Meestal trokken we toch wel wat op met de kinderen die uit Lemmer kwamen. Althans wij als jongens, Kees de Bruin, Fokke Brandsma, Jacob Visser en Appie Coehoorn.

Terwijl de anderen pas op zaterdag terug zouden gaan, werd ik al op vrijdag op de boot gezet en door mijn ouders opgehaald van Holwerd, omdat de zaterdag mijn tweede reisje al zou beginnen en wel een kamp van de bond FNV, op de Veluwe, Vierhouten. Hier ging ik naar toe met Jacob Dam ook uit de Urkerstraat, we werden ingedeeld in een geheel uit Friezen bestaande groep, die het gelijk al heel goed met elkaar konden vinden.

Dat was ook wel nodig, want er werd op sportief en uithoudingsgebied wel het nodige van ons verwacht, ook doordat onze leider zelf enorm fanatiek was. We sliepen in tenten en gelukkig zat het weer enorm mee.

Onze teamprestaties waren dan wel niet de beste van het kamp, maar we vochten voor wat we waard waren en oogsten er in ieder geval in de ogen van onze begeleider veel respect door. Onze groep heette: “Het Ooievaarsnest”. Het waren voor mij twee heerlijke weken aan het begin van de vakantie en ik kon zo door naar de Lemster week.

Het weer bleef mooi en het begon al met de eerste profronde van Lemmer. Een wedstrijd over 110 km in en om Lemmer. Natuurlijk stonden we weer redelijk vooraan en zagen in de eindsprint Peter Post als eerste over de finish gaan, de prof geworden Tiemen Groen verdiende alle lof door in dit sterke veld toch nog als negende te eindigen.

Het skûtsjesilen op de Lemmer werd ook afgewerkt onder prachtige weersomstandigheden, waar bij er op de tweede dag maar liefst zo´n 25.000 mensen aanwezig waren, volgens de Leeuwarder Courant, om of te kijken naar de skûtsjes of op het strand te genieten van het prachtige weer. Het Lemster skûtsje onder schipper Rintje Ritsma kon dit jaar niet net als vorig jaar echt om de eerste plaatsen meedoen, maar een tweede plaats op de tweede dag in Lemmer verhoogde op de Lemster zeildag natuurlijk wel de feestvreugde onder de Lemster bevolking en de horeca had ook door het warme weer, ongetwijfeld een gouden dag.

Ook in de daaropvolgende dagen bleef het weer mooi en konden in het weekend weer 5000 bezoekers van het strand geteld worden. Men zat bij wijze van spreken met de ruggen tegen elkaar aan op het mudvolle strand, het bood de aanblik van een dagje strand op Scheveningen. Al blijkt dat niet direct uit de foto die de krant bijvoegde.

Dan is het al bijna weer augustus, de vakantie loopt alweer op een eind. Het soldaatje spelen is er wel wat bij in geschoten en loopt voor wat ons deel betreft wel zo wat op zijn laatste benen. We moesten noodgedwongen verhuizen naar de ruimte tussen de Urkerstraat en de kleuterschool de Aak, waar we toch minder ons gang konden gaan.

Verder leiden huiswerk en andere interesses en ook het krijgen van andere vrienden tot het einde van ons “leger”. Een ander “leger” heeft nog jaren bestaan en ging echt op kamp naar het Postma strandje en andere afgelegen plekken in Kuinderbos of Brekkenpolder, zij hebben het wel tot in de jaren zeventig vol gehouden. En zullen ongetwijfeld met hun “legertje” een schitterende tijd hebben gehad.

Onze toekomst krijgt een naam, "Suderigge". Het bejaardencentrum nadert zijn voltooiing en heeft deze naam gekregen.

Op de kruising van de Flevostraat en de Zuiderzeestraat vindt een dodelijk ongeluk plaats, hulp-besteller voor de PTT de heer B. Lienos, botste daar tijdens het bestellen van een telegram met zijn brommer tegen een vrachtwagen en overlijdt.

Het mooie weer heeft er voor gezorgd dat de Lemster camping erbij de gasten goed op is komen te staan en er zal hard worden gewerkt om voor het volgend jaar het strand uit te breidden. De recreatie neemt duidelijk zijn plaats in.

Toch is dat niet het enige waar Lemsterland zijn werkgelegenheid op inzet. Er wordt naarstig gebouwd in het kader van de ruilverkaveling, in de Buitenpolder Zeven Grietenijen, bij de Lemsters beter bekend als het Lemster Hop. Maar liefst 11 boerderijen worden er gebouwd. De meesten komen te staan aan het latere Breedschar, achter de Zeedijk en wel ter hoogte van de Otterweg.

Ja, en dan zit je ineens in de schoolbanken van de Openbare Mulo, met een deel kinderen, die je nog kent van De Dam, maar ook kinderen van de Katholieke lagere school, waar je bij sommigen nog op de kleuterschool de Aak hebt gezeten en uit de Noord Oost Polder en de buitendorpen, zoals Bantega, Echten, Oosterzee, Echtenerbrug en Delfstrahuizen, het is even wennen om de nieuwe weg binnen dit gekrioel te vinden, vorig jaar nog de oudsten van de lagere school, nu weer de jongsten op het Voortgezet Onderwijs.

Er zijn twee eerste klassen, elk met 22 leerlingen en de jongens en meisjes, maar ook de buitendorpen zijn eerlijk verdeeld over beide klassen.

Ik kwam terecht in klas 1b, schooljaar 1967-1968, met o.a. Petra Bouma, Annigje Bron, Jan Coehoorn, Andries Miedema, Johannes van der Pal, Hendrik Jan van der Wal en Tineke Zandstra en enkele zittenblijvers, zoals René van der Horst, Anne Moesker, Lamkje de Vries en Auke van der Wal. Een gemêleerd gezelschap van 12 jongens en 10 meisjes waar later de polderse tweeling Mariëtte en Tiny Vehof nog aan werd toegevoegd.

Leerkrachten als, directeur Jan Broere, (wie lacht niet, wie de mens beziet) Jan Gelling (il fume un pipe), Jaap Bulten, Cor Hart, Eije Wiersema, Siebe Kooijstra en Sint Maat. Zij moesten ons de fijne kneepjes van het Voortgezet Onderwijs bij brengen. Er was veel nieuws voor ons beginners, de talen, Frans, Engels en Duits en dan nog Meetkunde en Algebra. Maar wat nog drastischer veranderd was, je zat niet meer de hele dag in het zelfde lokaal met dezelfde meester, nee je wisselde regelmatig van lokaal en onderwijzer. Het was allemaal reuze spannend.

Het waren nog steeds de jaren 60 en je begon ook zelf te puberen. Je keek wat meer naar de meisjes en zag dat die van vorm veranderden en hier en daar kon er al wel aan een bh-bandje worden getrokken.

Voor mij was het schoolgebouw in tegenstelling tot de omgeving van de school wel nieuw. Hier had ik immers altijd in de omgeving gespeeld en woonde slecht op vijf minuten lopen van de school. Ik had van mijn ouders, oh gruwel, een spiksplinter nieuwe, lichtbruine, hardleren, glimmende schooltas gekregen, waar je eigenlijk liever niet mee op school werd gezien.

Al redelijk snel zat je ook nu weer in het ritme van naar school gaan en kwam ik thuis met de mededeling dat ik Frans kende. Mijn vader meldde dan altijd lachend dat hij die al jaren kende, mijn oudste broer heette immers Frans. Een humorist die vader van mij. Voor velen waarschijnlijk nog wel bekent.

Je suis - Nous sommes
Tu es - Vous êtes
Il est - Ils sont
Elle est - Elles sont

Er door Jan Gelling er bij ons vakkundig ingeprent. Ook het stukje tekst en vergeef me de taal fouten, zit nog steeds in mijn hoofd. “Le fermier est devant la maisson et il regarde aux cheval qui est dans le prey, il est tres content et il fumme une pipe” of woorden van gelijke strekking.

Vreemd dat je dat nooit meer kwijt raakt. Thuis was de situatie ook wat aangepast aan mijn studeer leven, ik was verhuisd naar de kleine slaapkamer die ik nu voor mij alleen had, Sake en Jelle sliepen nu gezamenlijk op de grote slaapkamer. Er hing een ijzeren tomadorek aan de muur met een drietal ook ijzeren planken en onderaan was een groter soort gedeelte, wat gebruikt kon worden als schrijfblad met een laatje eronder. Hier kon ik dan mooi mijn huiswerk op maken.

Nadeel was dan wel weer dat ik vanaf die plaats makkelijk naar buiten kon kijken, wat ik graag deed, en de vriendjes buiten zag spelen die niet zoveel huiswerk hadden. Ik moest dan ook vaak Hielke Sloothaak teleurstellen die wilde gaan voetballen.

Lemsterland heeft eindelijk haar begrotings tekort kunnen wegwerken en kan mede door een aanvullende bijdrage van 6 ton van het Rijk weer op eigen benen staan. Het loopt al naar eind augustus, er wordt volop gewerkt aan de verbreding en verdieping van het Margriet kanaal. De verdieping van 3 naar 3,5 meter diepte zorgt ervoor dat er nogal wat moet worden aangepast aan de walbeschoeiing en dat dat helaas ten koste gaat van de mooie door riet beschermde oevers.

Tiemen Groen, Wereldkampioen met o.a. Gauke Visser, Jaap Jaspers, Tom Boomsma en Anton Bijlhout, uit Friesch Dagblad.

Ook dit jaar liet Tiemen Groen weer van zich horen, was hij op 11 augustus al Nederlands kampioen achtervolging geworden, op 28 augustus volgde het Wereld Kampioenschap in het Olympisch stadion te Amsterdam, gade geslagen door een zoals de krant het omschreef, “handjevol Lemster vissers op de tribune”.

In september volgde de huldiging in Lemmer, waarbij Tiemen op het Lemster Skûtsje door het Dok werd gevaren op weg naar het gemeentehuis, waar hij door de burgemeester werd ontvangen en gefeliciteerd, met de woorden ûs Tiemen, daarna ging het naar hotel de Wildeman om het kampioenschap uitbundig te vieren.

De zomer is dan wel weer voorbij, toch doet de VVV Lemmer een verzoek aan de gemeente om de zogenaamde “Punt”, aan de Plattedijk, het stukje grond tussen oude Plattedijk, zeedijk en de kampwinkel, in erfpacht uit te geven voor het aanleggen van een midget golfbaan. B&W reageren verheugd en dus lijkt het een kwestie van een hamerslag in de raad te gaan worden.

De trainingen van het voetbal zijn inmiddels ook weer begonnen en ik ben dit jaar ingedeeld in de 2B junioren van de vv Lemmer. Met o.a. Hielke Sloothaak, Kees de Bruin, Hans Poepjes, Michiel Hollander, Hette Kuipers en Rinke Barelds. Het is september en de competities nemen weer hun aanvang. Onze eerste wedstrijd is tegen CVVO 2B en ik blijk als spits goed uit de voeten te kunnen.

In de zeven wedstrijden, waarvan we er twee verloren, tot aan de winterstop wist ik maar liefst 17 maal het doel te vinden. Trainen deden we volgens mij maar één keer per week en dat moest volgens mijn ouders nog net kunnen naast het leren op de MULO.

Want naast het voetbal zat ik ook nog op gymnastiek, bij KEV, (Kracht En Vriendschap) met een jongensgroep hadden we één maal per week een soortement turn avond. Ach, we waren sportief en elke mogelijkheid om ook ’s avonds de deur uit te mogen naar een legale bezigheid werd natuurlijk aangegrepen.

We zullen zelfs ook best eens naar gym zijn gegaan, terwijl het die bewuste avond niet doorging, om de een of andere reden. Maar dat wisten we natuurlijk zogenaamd niet. We hadden geen computers en de televisie had maar twee kanalen en de uitzendingen daarop wilden opgroeiende jongens toch niet zien. Bauke en Hielke Roelevink, Jouke Brouwer, Jacob Dam, Arend Rottiné, Jan Koehoorn, Henk Haitsma, Frank Bijlsma, ik en waarschijnlijk nog wel een stuk of wat. Met de hele groep daar lopend naar toe, niet alleen in de zomer periode als het ’s avonds nog licht was, maar ook in de winter periode als het al donker was.

Zomer en wintertijd hadden we nog niet. Elkaar opruiend om door het park te lopen in het donker. Het park was niet het ergste, maar tussen het park en de begraafplaats lag maar een sloot en het pad liep wel akelig dicht bij die sloot langs. Was daar zelf niet zo’n held in en koos meestal voor het groepje dat niet durfde en door de Markerstraat liep. We konden elkaar soms behoorlijk bang praten. We deden met dit groepje de wat moeilijkere gym oefeningen dan dat we op de lagere school gewend waren. Kastspringen, rekstok met de molendraai, voor jongens niet altijd even fijn, kan ik uit eigen ervaring melden en op een avond was daar een nieuw toestel, de trampoline.

We hadden daar denk ik allen geen of weinig ervaring mee. Eerst kennismaken, dus aanloopje voorzichtig op de trampoline springen en proberen rechtop, weer op de vloer terecht te komen. Enkele weken erna de grote proef, salto’s maken. Het was allemaal goed geoefend, een aanloopje, een sprong op de trampoline een salto maken neerkomen en de volgende. De trainer, ik meen de heer Hettinga, stond erbij dus wat kon ons gebeuren?

Het werd deze keer een korte oefening. Henk Haitsma was een van de eersten die wel durfde zijn aanloop was goed, de salto kon er mee door maar het neer komen niet. Ook de trainer kon hier niet redding brengen. Hij was helemaal van de wereld, spierwit lag hij half buiten kennis op de grond en het was einde oefening. Wij voelden ons ook niet al te. Gelukkig kwam Henk weer bij zijn positieven en dat was dat.

Ook haalden we na de tijd op de terugweg wel geregeld kattenkwaad uit. Eén maal zijn we daarin wat te ver doorgeschoten en schreven we een soortement dreigbrief, wat de aanleiding was, geen idee meer, waarom? Geen idee. Maar we deden het gewoon omdat het spannend was en er altijd wel een slachtoffer te vinden was, nietwaar? Een buurjongen die bij ons in de Urkerstraat woonde was het slachtoffer. Het werd een redelijke rel, met naar ik meen zelfs politie onderzoek, maar de daders werden nooit gevonden. De Lemster politie was dan ook geen CSI natuurlijk. Ik ga er maar vanuit dat het inmiddels verjaard is.

Een deel van deze groep heeft later nog meegedaan met de Friesche Gym kampioenschappen in de Friesland Hal in Leeuwarden. Als groep eindigde “onze” groep als 1e, en werden Japie Visser 3e en Frank Bijlsma 4e, althans volgens informatie van Frank Bijlsma, hij dacht dat het in 1968/69 was.

De Noord Oost Polder was 25 jaar droog en daar werd een groot feest van gehouden met diverse topshow, muziekkorpsen, waar zo’n 5000 man publiek op af kwamen. Dan is het eind september en wordt het bejaardencentrum “Suderigge” in Lemmer met 76 bewoners geheel bezet. De bewoners vinden in het huis, in het hartje van Lemmer, veel comfort en is volgens de nieuwste inzichten op gebied van de bejaarden zorg ingericht. Dat het totale budget met een half miljoen guldens werd overschreden, hoorde je eigenlijk niemand over.

Op 6 oktober wordt de man van de latere posters en T-shirts, vrijheidsstrijder of rebel, het is maar net hoe je er tegenaan kijkt, Che Guevera in Bolivia gedood in een vuurgevecht met regeringslegers.

Op 9 oktober kijkt een groot deel van Nederland geschokt naar hun televisie toestel. Daarop verschijnt een totaal naakte jonge vrouw, zittend in een stoel en met een krant in de handen, Phil Bloom, iets wat ik in ieder geval niet live heb meegekregen. Wel was dit natuurlijk de volgende dagen het gespreksonderwerp op het schoolplein en je keek op tegen degenen die zeiden dat ze het wel hadden gezien.

Op 14 oktober wordt het dan nog onoverdekte ijsstadion THIALF in Heerenveen geopend. Een kunstijsbaan in het Mekka van de schaatssport. Nu was ik al niet een bijzonder talent op schaatsen en dus zou ik de daarop volgende jaren slechts een enkele keer naar Heerenveen gaan om ook rondjes te gaan rijden en maar steeds overstappen. Blijkbaar had ik te weinig snelheid om mooi te kunnen overstappen, want dat lukte mij maar niet om dat goed voor elkaar te krijgen.

Ondanks dat Lemmer is verblijd met veel nieuwbouw, zijn er ook nog veel woningen die niet meer aan de eisen van deze tijd voldoen en er gaat dan ook een onderzoek plaatsvinden om te kijken hoeveel woningzoekenden Lemsterland heeft, om tot een juist besluit te komen om 50 onbewoonbaar verklaarde krotten, vooral in de Pietersbuurt, op korte termijn te laten afbreken.

Nadat in eerste instantie was besloten om de Rijksweg Lemmer-Joure enkelbaans te maken en de werkzaamheden hiervoor ook al als zodanig waren uitgevoerd, wordt er begin november toch nog besloten de weg dubbelbaans te maken ter compensatie van Rijksweg 10. Ruimte is er genoeg, dus zal deze verbreding verder geen problemen opleveren. Het enkelbaans zou in 1971 klaar moeten zijn, waarna men de verdubbeling aan kan gaan pakken.

Sint Maarten valt dit jaar in het water, de herfst is dan ook extreem nat. Waar normaal gemiddeld 216 mm neerslag wordt gemeten, wordt Lemmer deze herfst de trieste koploper met maar liefst 427 mm neerslag. Ondanks dat haalden we natuurlijk wel ons zakje snoep braaf op. Ondanks deze natuurlijke tegenslag, blijft Lemmer aan zijn toekomst bouwen.

De wijk Lemstervaart zal beter bereikbaar worden als het viaduct waar men in mei mee is begonnen, klaar zal zijn. De contouren zijn inmiddels duidelijk zichtbaar en de oprit vanuit het Lemstervaart is op hoogte gebracht met de grond die is vrijgekomen uit de aangelegde waterpartijen in deze nieuwe wijk.

Zijn deze werkzaamheden aan de zuidkant van Lemmer, ook aan de IJsselmeer kant wordt gedacht en wel het vergroten van het strand en het bouwen van een pier wordt uitbesteed.

Zo wordt het december en is er eerst groot wereldnieuws als Dr. Christian Barnard in het “Groote Schuur Hospital” in Kaapstad de eerste harttransplantatie, geslaagd weet uit te voeren.

Gelijk met dit goede nieuws komt ook de goedheiligman, Sinterklaas, weer in Lemmer aan en wordt door burgemeester Faber verwelkomd op het bordes van het gemeentehuis. En ondanks dat ik van het geloof in de goede man was afgevallen, waren mijn vrienden en ik natuurlijk wel aanwezig, op jacht naar pepernoten en andere lekkernijen, die de pietermannen rondstrooiden.

Op 8 december vier ik mijn dertiende verjaardag en dat ging toen nog niet gepaard met het uitnodigen van veel vriendjes. Volgens mij bleef het bescheiden binnen het gezin en misschien een enkel familielid. Voor zover aanwezig natuurlijk. Want Frans woonde met zijn gezin in Harlingen en Wieger met het zijne in Joure. Dus die waren er al niet.

Heit werkte nu bij de NBM en kon zo mooi de IJsselmeervissers in de gaten houden als ze binnen kwamen en op die manier vaak een maaltje vis mee naar huis brengen, want nu Frans in Harlingen woonde was het met de wekelijkse aanvoer van Noordzeevis gedaan.

Jelle die een tijdje bij Van der Brug op het Turfland had gewerkt in de scheepsbouw, was net overgestapt naar de firma van de gebroeders Sterk en begon aan een carrière als vrachtwagen chauffeur.

Sake was ook in de kleine scheepsbouw terecht gekomen en wel bij Sietse van der Werf aan de buitenhaven. Kan mij nog goed herinneren dat de overals van beide heren wel een extra wasbeurt nodig hadden toen ze allebei nog in de scheepsbouw zaten.

Lemmer ontwikkelt zich snel tot een gewild recreatiecentrum schrijft de Leeuwarder Courant. Van de visserij met grote aantallen schepen van voor de oorlog is weinig meer over, slechts een tiental IJsselmeervissers en zes Noordzee vissers staan geregistreerd.

Er is echter een nieuwe relatie met het water ontstaan. Recreatie met het strand, de watersport en kampeermogelijkheden. Niet alleen Nederlanders weten Lemmer te vinden maar ook vele buitenlandse toeristen.

Ook de industrie trekt aan, het buitengaats aangelegde industrieterrein heeft werkgelegenheid verschaft, maar aan de andere kant ook het mooie waterfront van Lemmer aangetast. De bestuurders moeten dan ook steeds laveren tussen werkgelegenheid en schoonheid en dat pakt niet altijd goed uit. Zo heeft Lemmer de boot naar de moderne tijd niet gemist en zijn er dankzij dit alles, nieuwe scholen, gymnastiek gebouwen en moderne woningen gebouwd. Een dorpshuis en andere slecht weer accommodaties zullen hard nodig zijn om ook bij slecht weer Lemmer aantrekkelijk te houden.

Het jaar 1967 wordt niet alleen met vuurwerk afgesloten, er vindt nog de officiële opening van “Suderigge”plaats op 21 december. Er wordt nog gestart met de sanering van de Pietersbuurt, door een pakhuis alvast met de grond gelijk te maken en daarmee verdere ongelukken van instorten en degelijke te voorkomen. Langzaam vertrekken de gezinnen uit deze oude volkbuurt en er zijn nog slecht 20 woningen bewoond.

En omdat het volgens de voorschriften dit jaar nog moet gebeuren, wordt op 29 december het Dorpshuis aanbesteed. Het jaar is ten einde, ik drink nog geen alcohol en rook ook nog niet en sluit het jaar, waarin Armand zingt van “Ben ik te min”, the Rolling Stones “the night together spenden”, Jimmy Hendrix “Hey Joe”, ten gehore brengt en de dan nog Golden Earrings, duidelijk maken: “Together we live, together we love”, af met een fris en een oliebol.