Verschure & Co's Algemeene Binnenlandsche Stoomvaart Maatschappij, Amsterdam.

In juni 1902 werd een stoomvaartdienst opgericht, die ontstond door fusering van zeven Nederlandse rederijen, die in hoofdzaak een dienst op de Zuiderzee exploiteerden. De naam van de nieuwe onderneming werd Verschure & Co's Algemeene Binnenlandsche Stoomvaart Maatschappij en stond onder directie van Verschure & Co en J. G. Koppe te Amsterdam. Zij omvatte de volgende diensten:

1: Zwolsche Nachtstoomboot Onderneming te Amsterdam met de diensten: Amsterdam- Kampen-Zwolle en Zaandam-Kampen-Zwolle;

2: Deventer-Amsterdammer Stoomboot Rederij te Deventer met de diensten: Amsterdam- Deventer-Zutphen en Zaandam-Deventer-Zutphen;

3: Stoomvaart Maatschappij Vooruitgang te Amsterdam met de diensten: Amsterdam- Utrecht-Dordrecht, Zaandam- Dordrecht-Gorcum-Leerdam en Rotterdam- Dordrecht-Arnhem-Deventer;

4: Stoombootdienst Eiland Marken te Amsterdam met de zomerdienst: Amsterdam-Broek in Waterland- Monnickendam-Marken;

5: Stoomvaart Maatschappij Amsterdam-Lemmer te Amsterdam met de dienst: Amsterdam-Lemmer;

6: Drentsche Stoomboot Maatschappij te Meppel, een samenvoeging met de buitendiensten: Amsterdam- Zwartsluis-Meppel en Zaandam-Zwolle-Meppel;

7: Zaandamsche Stoomvaart Maatschappij te Zaandam met een deelneming in de dienst: Amsterdam-Zaandam.

De maatschappij stelde zich tot doel het exploiteren van stoombootverbindingen in Nederland, in eigen beheer of door deelneming in andere ondernemingen. Bij de oprichting bestond de vloot uit 21 stoomschepen, waarvan twee in combinatie met de Zaanlandsche Stoomvaart Maatschappij.
Het lag in de bedoeling de vloot uit te breiden door overname van andere ondernemingen.

In 1907 werd de Sneeker Stoomboot Maatschappij overgenomen. Dat bleek geen succes, want zeven schepen van die vloot behoefden belangrijke reparaties. En in juni 1952 werden 7 schepen gekocht van de N.V. Havenstoombootdienst te Amsterdam.

Om de voor deze tijd grote vloot te onderhouden, werd in 1909 een eigen reparatiebedrijf te Amsterdam opgericht, onder de naam Verschure & Co's Scheepswerf en Machinefabriek. Dit bedrijf zou uitgroeien tot een complete werf, die ook voor derden ging werken. Grote bekendheid verwierf de werf met de bouw van baggermaterieel.

HEERENVEEN

Type: Stalen stoomschip voor passagiers en goederen. Eigenaar: Verschure & Co's Algemeene Binnenlandsche Stoomvaart Maatschappij, Amsterdam.
Bouwjaar: 1913
Afgevoerd: 1921
Werf: Verschure & Co's & Scheepswerf, Machinefabriek Amsterdam.
Lengte over alles: 55,16 m
Lengte tussen de loodlijnen: 52,02 m
Breed over hoofdspant: 7,16 m
Hol: 3,04 m
Diepgang: 2,099 m (beladen)
Laadvermogen: 206 ton
Passagiers: 400

Machine: 3 cilinder verticale triple expansie machine.
Aantal pk: 80 epk; 325 ipk
Cilinder diameter: 0,2667 m ; 0.4191 rn; 0,6858 m
Slag: 0,508 m
Omwentelingen per minuut: 185
Gebouwd door: Verschure & Co's Machinefabriek & Scheepswerf, Amsterdam.

Ketel: 2, naast elkaar, voor de machine.
Type: Vlampijpketels
Stoomdruk: 11,33 atm
Verwarmend oppervlak: 2 x 64 m2
Gebouwd door: Verschure & Co's Scheepswerf & Machinefabriek, Amsterdam.
Snelheid 11,5 mijl per uur

Bijzonderheden: Gebouwd voor de dienst Amsterdam- Lemmer. In 1921 werd zij verkocht aan H. Tyson te Cherbourg en herdoopt in SAVE. In 1927 verkocht aan Wagenborg's Passagiersdiensten te Delfzijl en herdoopt in TOERIST. In 1939 verkocht aan de Eerste Urker Stoomboot Maatschappij 'Urks Belang'.
Volgens de Duitse marinehistoricus E. Groene werd dit schip in 1941 opgenomen als Versuchsfahrzeug in het Sperrverzugs Kommando onder de naam TOURIST. Direct na de oorlog werd zij door de Nederlandse regering in beslag genomen en opgelegd te Rotterdam; zij werd toen gebruikt als woonboot.

FRIESLAND

Type: Stalen stoomschip voor passagiers en goederen. Eigenaar: Verschure & Co's Algemeene Binnenlandsche Stoomvaart Maatschappij, Amsterdam.
Bouwjaar: 1925
Afgevoerd: 1942
Werf: Verschure & Co's Scheepswerf & Machinefabriek, Amsterdam.
Lengte over alles: 49,45 m
Lengte tussen de loodlijnen: 47,33 m
Breed over hoofdspant: 7,01 m
Hol: 3,20 m
Waterverplaatsing: 115 ton
Laadvermogen: 211, 755 ton
Passagiers: 1ste klas: 225; 2de klas: 200

Machine (1): 3 cilinder verticale triple expansie machine
Aantal pk: 275 ipk
Gebouwd door: Verschure & Co's Machinefabriek & Scheepswerf, Amsterdam.

Machine (2): 8 cilinder Ricardo motor, geplaatst in 1956
Aantal pk: 352 epk
Omwentelingen per minuut: 600
Gebouwd door: Machinefabriek, Gebr. Stork, Hengelo.

Ketel: 1, voor de machine
Type: Vlampijpketel
Gebouwd door: Verschure & Co's Machinefabriek & Scheepswerf, Amsterdam.

Bijzonderheden: Gebouwd voor de dienst Amsterdam- Lemmer. Op 13 februari 1942 verkocht aan N.v. Reederij Koppe te Amsterdam en ingezet op de dienst Enkhuizen- Stavoren. In 1947 herdoopt in WAALSTROOM. Op de werf 'Vooruit' te Zaandam werd zij in 1956 verbouwd tot motorschip.
Van 1963 tot 1965 voer zij op de dienst Enkhuizen-Stavoren in de plaats van de IJSSELSTROOM, die toen werd verbouwd. In 1966 werd zij te Amsterdam opgelegd en begin 1969 verkocht aan Joh. Boele te Krimpen aan de Lek. Het schip is toen op eigen kracht naar Geertruidenberg gevaren, waar door de firma Ruitenberg de motor werd uitgebroken.
Deze werd in een oude sleepboot van de Franse spoorwegen geplaatst, die daarna in de haven van Antwerpen voer als beunschip onder de naam ALUIDRA. De WAALSTROOM werd door het sleepvaartbedrijf Gouwens naar Krimpen aan de Lek gesleept, waar men het wilde gebruiken als drijvend watersportcentrum. Om financiële redenen is dit niet doorgegaan.

● Zie ook: 1 jan 1925: Verslag van proefvaart van S.S. Friesland, tevens eerste dagelijkse dienst Amsterdam - Lemmer van de Maatschappij Holland en Friesland, een nieuwe Zuiderzeedienst van Verschure & Co's Algemeene Binnenlandsche Stoomvaart Maatschappij: http://in.beeldengeluid.nl

Bijlage Koert Schouten, IJsselstroom: Koert vertelt: Alle foto's zijn denkelijk uit de periode 1942-1946. Ik heb van mijn vader begrepen dat er overwegend 's nachts gevaren werd. Misschien was dat (ook) om zoveel mogelijk onopgemerkt te blijven voor geallieerde jagers.

Zie onderstaande diavoorstelling:

 FRIESLAND, 1925-1947

1940

 WAALSTROOM, 1959-1963

 WAALSTROOM, 1963-1965

• Aly Nijholt: De Waalstroom mijn vader was daar hofmeester en in de vakanties moest ik ook mee.

Afdrukken van Wim de Roos

IJSSEL

Type: Stalen stoomschip voor passagiers en goederen. Eigenaar: Verschure & Co's Algemeene Binnenlandsche Stoomvaart Maatschappij, Amsterdam.
Bouwjaar: 1930
Afgevoerd: 1942
Werf: Verschure & Co's Scheepswerf & Machinefabriek,
Amsterdam.
Lengte over alles: 49,75 m
Lengte tussen de loodlijnen: 47,30 m
Breed over berghouten: 7,27 m
Breed over hoofdspant: 7 m
Hol: 2,93 m
Diepgang: 1,90 m (gemiddeld)
Laadvermogen: 200 ton

Machine (1): 3 cilinder verticale triple expansie machine.
Aantal pk: 250 ipk
Cilinder diameter: 0,265 m ; 0.405 m; 0,685 m
Slag: 0,35 m
Omwentelingen per minuut: 180
Gebouwd door: Verschure & Co's Machinefabriek & Scheepswerf, Amsterdam.
Machine (2): 8 cilinder Ricardo motor, geplaatst 1956
Aantal pk: 325 epk
Gebouwd door: Machinefabriek Gebr. Stork, Hengelo.

Ketel: 1, voor de machine
Type: Vlampijpketel
Stoomdruk: 13 atm
Verwarmend oppervlak: 80 m2
Gebouwd door: Verschure & Co's Machinefabriek & Scheepswerf, Amsterdam, no. 209
Gietijzeren schroef met 4 bladen.
Snelheid: 10 mijl per uur

Bijzonderheden: Het schip werd op 24 maart 1942 verkocht aan N.v. Reederij Koppe te Amsterdam. Op 8 juli 1943 herdoopt in IJSSELSTROOM. Op 9 juni 1964 herdoopt in J.H.D. KOPPE en bestemd voor havenrondvaarten te Amsterdam.

In 1956 verbouwd tot motorschip. Op 19 februari 1973 verkocht aan Mulder's Beleggings- & Exploitatie Maatschappij te Apeldoorn, herdoopt in SCHERPENHOF 1 en bestemd voor tochten op de Gelderse IJssel.

Op 1 september 1975 verkocht aan F.J. van der Lee te Enkhuizen, bestemd voor verschillende rondvaarten. Herdoopt in PAX IV. In samenwerking met de Stoomtramstichting Hoorn-Medemblik in de vaart gebracht tussen Enkhuizen en Medemblik. Op 11 februari 1976 herdoopt in STAD ENKHUIZEN.

Pieter Kamminga vertelt: Columbus , 49,89 x 7,34 x 1,80 , 400 passagiers.
Bouwjaar 1930 , Werf Verschure & Co in Amsterdam.
519 pk MTU en 200 pk DAF kopschroef. Ex Stad Enkhuizen, IJssel, Pax VI, IJsselstroom, Scherpenhof I.

Gebouwd als vracht passagiersboot voor de beurtvaart AMSTERDAM - ZWOLLE, als stoomschip onder de naam ss "IJSSEL"later "IJSSELSTROOM".
Daarna is hij vermoedelijk verkocht aan de spoorwegen, want toen voer hij onder de naam "Stad Enkhuizen" de dienst Enkhuizen -Staveren v.v en als ik mij goed herinner is hij in 1954 omgebouwd tot motorschip, met vermoedelijk een WERKSPOOR want in de machinekamer hing een koperen plaat met de naam werkspoor, maar geen gegevens. Momenteel vaart hij onder de naam "Columbus" voor de Gooise party-vloot met thuishaven Amsterdam. De tweede helft van 2006 was hij ingehuurd door Party service, Jan. v. Cuijk wegens uitval van de "Jan.v. Cuijk" in verband met een aanvaring.

Medemblik, 9 augustus 1977. MS "Stad Enkhuizen" van Rederij van der Lee loopt de haven binnen. Dit schip, gebouwd in 1931, werd tot 1956 gebruikt voor de dienst Amsterdam-Kampen-Zwolle. Daarna werd de stoommachine vervangen door dieselaandrijving. Het schip heeft vervolgens toeristische vaarten tussen Medemblik en Enkhuizen verzorgd. Sinds 2002 organiseert de SHM vaarten tussen deze plaatsen met MS “Friesland". Een andere veerboot die dienst heeft gedaan op de Zuiderzee is het stoomschip C. Bosman.

IJSSEL, 1930-1943

Collectie / Archief -Fotocollectie Elsevier Binnenland. Datum: 1934-01-04

Een poging om door het ijs van het IJsselmeer van Amsterdam naar Kampen te komen werd gedaan door de "IJsel" van de Amsterdam-Zwolle-Kampen lijn en bijgestaan door de ijsbreker "Daniel Goedkoop". Na 15 uur tegen het ca. 35 cm. dikke ijs te hebben geworsteld, waarbij men precies tot op de hoogte van Marken was gekomen, moest men door een defect roer van de "IJsel" terugkeren. De "IJsel" worstelt door het ijs, vlak voordat de terugtocht werd aanvaard

De witte IJsselstroom, is in 1930 gebouwd als SS IJSSEL.

Gijs Hesselink, vertelt: Kaart Buitenhaven: Het schip lijkt op de IJsselstroom, maar heeft wel een andere schoorsteen dan op de andere afbeelding. Afgestempeld 4-8-1953. Uitgave Pater’s Geschenkenhuis, Tel. 117, Lemmer.

Ondertiteling onderaan op de afdruk: Stoomschip "IJssel" bouwjaar 130 Verschure Amsterdam- 1942 "IJsselstroom" 1964 J.H.D. Koppe- 1973 "Scherpenhof"- 1975 "Pax IV"- 1976 "Stad Enkhuizen"- 19.. "Columbus"

Pieter Kamminga, vertelt: bij bovenstaande afdruk: Met behulp van Roelie Spanjaard, Andries Schippers en Roelof Stevens, binnenvaart forum e.v.a. ben ik ongeveer twee en een half jaar bezig geweest om te achterhalen hoe dit schip er precies uit ziet (zag).

Uiteindelijk heb ik er deze tekening van gemaakt vóór dat helemaal niemand meer weet wat er zoal op het IJsselmeer/Zuiderzee aan de hand was de eerste helft van de 20ste eeuw.
Ikzelf vind deze boot samen met z’n drie broertjes Holland, Friesland en Zuiderzee wel bij de mooiste horen die in die tijd tussen Amsterdam De Lemmer, Zwolle en Kampen te zien waren.

Dit schip bestaat als enige nog, maar leidt momenteel een karig bestaan als een wat armoedig en lelijk verbouwd partyschip. Ik vrees dat het niet lang duurt voordat dit schip ook naar de sloop gaat. Als men hem nooit had omgebouwd had het een mooie aanwinst geweest tijdens de Sail manifestaties.

Helaas, we moeten het met een tekening doen, dun pakje foto,s en twee scheepsmodellen één van de Holland (bij mij thuis) en één van de Zuiderzee ( bij Andries op het kastje).
Pieter Kamminga. (zoon van Jan Kamminga , stoker op de Holland) (Kleinzoon van Pieter Kamminga machinist op de Friesland)

NB: Als iemand iets ziet wat niet klopt, graag een mail naar Pieter Kamminga Pieter@branding.tm 

Uit het dagboek van Wiebe Feenstra.

Woensdag 14 oktober 1942.

De tramboot "De Holland" is vanmiddag na het uitvaren door (Engelse?) vliegtuigen op het IJsselmeer beschoten. Bij aankomst in Lemmer zijn er vijf doden en tien gewonden van boord gehaald. Onder de doden is ook de kapitein van de boot.

De tramboot is beschoten door vier Mustangs P-51's, die vandaag boven Lemmer vlogen en waar de Duitsers hevig met het afweergeschut op geschoten hebben.
W. B. van der Bles, vertelt: De tweede wereldoorlog heb ik beleefd van 9-14 jaar. Sinds 17 april 1945 ben ik in het bezit van een 20 tal foto's, genomen na de beschieting van de tramboot "Holland" Hierbij werden twee bemanningsleden gedood, nl. kapitein T. de Wit en matroos A. J. Verheij. Onder de passagiers vielen drie doden: Keimpe Tromp, verloofde H. Roodenburg en Pieter Messemaker.

Drie bemanningsleden raakten gewond nl. C. den Hertog, J. Kamminga en H. Meynen. Onder de passagiers telde men zeven gewonden: A. Tromp, Jan Beekman, Gerrit Tromp en verloofde T. van Essen, Keimpe Tromp neef van overleden Tromp, Alie Bethlehem en Hermanus v.d Zwart.
Toen een week later ook de "Friesland" en de "Groningen IV" werden getroffen, voeren de boten vanaf die tijd niet meer overdag.

De beschieting van de "Holland" vond plaats op 14 oktober 1942 's middags om plm. 2 uur. De tramboot voer toen tussen de Rotterdammer-hoek en Urk. Na de aanval scheerden de Engelse Mustangs laag over Lemmer, waar bij ze hevig werden beschoten. Maar zo goed ik mij kan herinneren werd er niet één geraakt. Na het afmeren van de "Holland" in de tramhaven van Lemmer, ging de droeve mare al snel door Lemmer en was men diep geschokt over de tragische afloop van deze beschieting.

Andries Schippers vertelt: Als zoon van kapitein Schippers (van de ex "Zuiderzee",later genaamd "Lekstroom" en ex "Holland", later genaamd "Rijnstroom" ben ik ook in het bezit van zo,n model schip. Beide schepen voeren ook wel veel op Zwolle. In het begin van de oorlog moest ons vader in opdracht van de directie, als vierde schip het ijs over de rivier breken. (SS Holland -latere naam Rijnstroom, SS Friesland -later Waalstroom, SS Zuiderzee -later Lekstroom, SS Yssel -later Ysselstroom genaamd).

IJSSELSTROOM, 1956-1963.

 J.H.D. Koppe, 1966-1971.

MEPPEL I

Type: Stalen stoomschip voor goederen. Eigenaar: Verschure & Co's Algemeene Binnenlandsche
Stoom vaart Maatschappij, Amsterdam.
Bouwjaar: 1913
Afgevoerd: 1943
Werf: Verschure & Co's Scheepswerf & Machinefabriek, Amsterdam
Lengte over alles: 39,30 m
Breed over berghouten: 5,63 m
Breed over hoofdspant: 5,51 m
Hol: 2,404 m
Diepgang: 2,099 m
Laadvermogen: 149 ton

Machine (1): 2 cilinder verticale compound machine
Aantal pk: 140 ipk
Cilinder diameter: 0,2413 m; 0,4699 m
Slag: 0,3609 m
Omwentelingen per minuut: 180
Gebouwd door: Verschure & Co's Machinefabriek & Scheepswerf, Amsterdam

Machine (2): 6 cilinder motor, geplaatst in 1953, gebouwd in 1944
Aantal pk: 100 epk
Gebouwd door: Klockner-Deutz

Ketel: 1, voor de machine
Type: Schotse ketel
Stoomdruk: 10,3 atm
Verwarmend oppervlak: 54,2 m2
Gebouwd door: Verschure & Co's Machinefabriek & Scheepswerf, Amsterdam, no. 3
Diameter schroef: 1,42 m

Bijzonderheden: Gebouwd voor de dienst Zaandam- Kampen-Zwolle-Meppel. Zij werd in 1943 verkocht aan N.v. Reederij Koppe te Amsterdam en herdoopt in GOUWESTROOM. Op 9januari 1953 verkocht aan de Coöperatieve Verenigde Scheepsbouw Vooruit te Zaandam; op dezelfde datum verkocht aan T. Hovestadt te Rotterdam en herdoopt in THIJS.

Op 22 februari 1956 verkocht aan N.v. Rijn Lloyd te Rotterdam en herdoopt in SPESSART. Op 30 mei 1962 verkocht aan C.G.C, van Ballegooij te Rotterdam. Op 29 november 1972 verkocht aan Wed. J.D.E. Buter-de Vries te Rotterdam. Op dezelfde datum verkocht aan J.J. Benninga te Rotterdam. Op 3 december 1973 verkocht aan T.A. Kruizinga te Rotterdam.

MEPPEL II

Type: Stalen stoomschip voor goederen. Eigenaar: Verschure & Co's Algemeene Binnenlandsche
Stoom vaart Maatschappij, Amsterdam
Bouwjaar: 1912
Afgevoerd: 1943
Werf: Verschure & Co's Scheepswerf & Machinefabriek,
Amsterdam
Lengte over alles: 39,3 5 m
Lengte tussen de loodlijnen: 39,10 m
Breed over hoofdspant: 5,33 m
Hol: 2,404 m
Diepgang: 2,134 m
Laadvermogen: 135 ton; na hermeting 98, 792 ton

Machine: 2 cilinder verticale compound machine
Aantal pk: 40 epk; 160 ipk
Cilinder diameter: 0,254 m ; 0,5302 m
Slag: 0,3492 m
Omwentelingen per minuut: 180
Gebouwd door: Verschure & Co's Machinefabriek &
Scheepswerf, Amsterdam

Ketel: 1, voor de machine
Type: Schotse ketel
Stoomdruk: 10,3 atm
Verwarmend oppervlak: 60 m2
Gebouwd door: Verschure & Co's Machinefabriek &
Scheepswerf, Amsterdam, no. 2
Diameter schroef: 1,50 m

Bijzonderheden: Gebouwd voor de dienst Amsterdam- Meppel. In 1943 verkocht aan N.V. Reederij Koppe te Amsterdam en herdoopt in AMSTELSTROOM. Op 23 november 1954 verkocht aan A. Foeth te Zaandam.

1906: Het beurtschip "MEPPEL 1"met kapitein J. Roelink gaat richting Zuiderzee. Op de wal een bord van touwslagerij Buisman. J.P.H. de Maar uit Kampen verteld: In IJsselmuiden naast onze conserven fabriek was de touwslagerij van Buisman. Deze touwslagerij was gevestigd in de "Touwbaan" bijnaam en later is er een kokos-fabriek in gevestigd, welke is afgebrand. Verder had men bij ons thuis ook de oudste wasserij van IJsselmuiden, deze was een van de 5 blekerijen, waarvan er nog een in Enkhuizen staat (gedeeltelijk).

 MEPPEL I, 1913

MEPPEL II, 1912