Freerk Postmus, geboren op 9 augustus 1921 te Nijkerk (Oost Dongeradeel), overleden op 21 november 1944 te Neuengamme (Duitsland)

Kwam later na enige verzetsactiviteiten in zijn eigen provincie, in Twente terecht. Daar vond hij al snel aansluiting bij de KP. In de zomer van 1943 was hij vaak betrokken bij overvallen in Overijssel en Gelderland en speelde ook een belangrijke rol in Utrecht. Hij was een bijzonder moedige jongen, die ondanks zijn jeugdige leeftijd toch KP-leider werd.

ISBN10 9065509879
ISBN13 9789065509871

Freek Postmus (Jan de Groot) JAN DE GROOT, onder welke naam hij in de eerste tijd van zijn optreden bekend was, is een van de weinigen, die de oprichting en de vorming van de Top LKP hebben meegemaakt.

In 1943 was zijn optreden tijdens de Mei-staking in Friesland van dien aard, dat het voor hem
geraden was deze provincie te verlaten. In Twente kreeg hij contact met Marinus Heerdink (Hans
Zuidema) en samen met hem pleegde hij op 28 juli 1943 de overval op het distributietransport
bij Notter. Deze kraak was de eerste van een lange rij en vormde tevens het begin van de ploeg
Jan de Groot/Henk Visser. Om deze twee jonge mannen vormde zich een groep, die bereid was gewapend verzet te plegen.

Door de persoonlijke relaties van Jan de Groot in de provincie Utrecht ging de ploeg ook in deze omgeving een werkterrein zoeken. Jan zelf vond een onderduikadres in Langbroek. Toen ongeveer in september 1943 een streven bestond de verschillende loswerkende groepen en groepjes te bundelen, werd ook voeling gezocht met Jan de Groot en zijn mannen
en in een vergadering te Veenendaal werd lang en breed over de te volgen werkwijze gesproken.

Na enkele commandowisselingen werd Jan tenslotte officieel leider van de ploeg. Van de vele
overvallen door hem gepleegd willen wij hier noemen, — buiten de reeds vermelde overval op
het distributietransport te Notter — de overvallen op het gemeentehuis te Amerongen, het
distributietransport te Goor, het posttransport te Gorinchem, het bevolkingsregister van De Bilt,
het bevolkingsregister van Langbroek, de bevrijding van „Frits de Zwerver" uit de „Koepel" te Arnhem en de distributiekantoren van Herveld en Heteren.

In het begin van 1944 werd een groot gedeelte van zijn werk in de oude ploeg overgenomen door Henk Visser, terwijl Jan direct „ter beschikking" van Bob — dus van de Top LKP — kwam te staan. Zijn zeer jeugdige leeftijd en hetgeen hij reeds had meegemaakt, hadden het noodzakelijk gemaakt hem een meer rustig bestaan te geven. Wel nam hij nu nog aan acties
deel, doch zijn leidende functie in de ploeg werd overgedragen aan Henk Visser.

In de zomer van 1944 kwam hij in contact met een KP uit Utrecht en pleegde met de ploeg van Siem enkele distributie-overvallen. Op 18 Augustus 1944 werd hij in Zeist gearresteerd en achtereenvolgens naar Vught, Haren, Amersfoort, Amsterdam, Sachsenhausen en Neuen-Gamme gezonden. Daar overleed hij op 21 november 1944. Hij werd begraven in Hamburg-Ochsdorf.

Welke woorden moeten wij spreken, als wij de geschiedenis van dit jonge leven overdenken. Altijd weer schieten woorden tekort; altijd weer zijn wij gebonden aan dezelfde uitdrukkingen en
altijd voelen wij onze onmacht. Wat wij schrijven is nooit hetgeen in ons omgaat. Misschien vinden wij het het zuiverst uitgedrukt in de taal der poëzie, ontstaan in die bange oorlogsjaren:

Ach, wij zijn klein, die U met bloemen eren.
Gevoed door ons herdenken: ach, zij zullen.
Gelijk Uw eigen leven, Tas vergaan.
Maar gij, die trouw waart tot de dood, zult keren
En onze bodem met Uw bloei vervullen
En elke Mei waken voor ons bestaan.
Pagina voor vragen-aanvullingen van in de oorlog betrokken personen

1947: Weekblad 'De Zwerver'